Antibiyotik Kullanımında Bilinçli Olmanın Önemi ve Direnç Sorunu

Antibiyotik Kullanımında Bilinçli Olmanın Önemi

Prof. Dr. Ender Yarsan, '18-24 Kasım Dünya Antimikrobiyal Direnç (AMR) Haftası' dolayısıyla, bilinçsiz antibiyotik kullanımının tehlikeleri hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu. 2004 yılında yayımlanan bir rapora göre, dünya genelinde antibiyotik kullanımı 80 bin tonun üzerinde bir seviyeye ulaşmış durumda. Bu durum, hem bakteriyel hastalıkların etiyolojik tedavisinde kullanılan ilaçların yaygınlığını hem de bu ilaçların en çok tercih edilen ilaçlar arasında yer aldığını göstermektedir. Dolayısıyla, bu ilaçların akılcı, bilinçli ve güvenli bir şekilde kullanımı büyük bir önem taşımaktadır. Aksi takdirde, antibiyotiklerden kaynaklanan kalıntı problemleri ortaya çıkabilir ve bakterilerde antibiyotiklere karşı direnç gelişebilir.

Antibiyotik direncinin ciddi bir sorun olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Yarsan, "Biz ilacı belirtilen dozda ve önerilen şekilde kullansak bile, bazı bakteriler artık antibiyotikten etkilenmez hale gelebiliyor. Bu durum, ilaca karşı bir direnç geliştiğinin göstergesidir. Antibiyotiğe karşı gelişen direnç, özellikle dirençli mikroorganizmalardan kaynaklanan enfeksiyonlar nedeniyle ölüm oranlarının son derece yükselmesine yol açmaktadır. 2016 yılında İngiltere'de yapılan bir araştırmaya göre, o dönemde dünyada yaklaşık 700 bin insan antibiyotik dirençli mikroorganizmalardan kaynaklanan enfeksiyonlar nedeniyle hayatını kaybetmiştir. Eğer bu konuda gerekli önlemler alınmazsa, 2050 yılında her yıl ölecek insan sayısının 10 milyona çıkacağı öngörülmektedir. 2024 yılının Mayıs ayında yayımlanan bir raporda, 2019 yılında bu sayının 1 milyon 200 bin civarında olduğu belirtilmiştir. 2021 yılında ise bu sayının daha da artarak 4 milyon 700 bine ulaştığı ifade edilmiştir."

Prof. Dr. Yarsan, şu anda her 45 saniyede bir insanın antibiyotik dirençli mikroorganizmalardan kaynaklanan enfeksiyonlar nedeniyle yaşamını yitirdiğine dikkat çekerek, "Eğer önlem alınmazsa, 2050 yılına gelindiğinde bu rakam her 3 saniyede bir ölümü ifade edecek. Bu veriler oldukça korkutucu ve ürkütücü. Dolayısıyla, antibiyotiklerin uygulanacak dozu son derece önemlidir. İlacın prospektüsünde belirtilen doz neyse, o şekilde kullanılmalıdır. Antibiyotik direncinin en önemli faktörlerinden biri, özellikle tedavi süresi bitmeden ilacın kesilmesidir. Ayrıca, bu uygulamanın hekim kontrolünde gerçekleştirilmesi de büyük bir önem taşımaktadır." dedi.