Boğmaca Vaka Sayısındaki Artış ve Önlemler
Boğmaca Vaka Sayısındaki Üst Düzey Artış
Türk Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Başkanı Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz, Avrupa'da 2023 yılında 25 bin olan boğmaca vaka sayısının, sadece bu yılın ilk 3 ayında 32 bine çıktığını belirtti. Türkiye'de de boğmaca vakalarında önemli bir artış yaşandığına dair sahadan gelen bilgiler olduğunu ifade eden Prof. Dr. Yavuz, özellikle 0-6 ay arası bebeklerin ölüm riski açısından tehlikede olduğunu vurgulayarak, gebeliğin son 3 ayında anne adaylarına ve bebekle evde yaşayan 14 yaş üstü bireylere hatırlatma dozunun yapılmasının gerekli olduğunu kaydetti.
Aşının Güvenliği ve Önemi
Prof. Dr. Yavuz, on yıllardır güvenle kullanılan boğmaca aşısının çocukluk çağı aşı takviminde yer aldığını ve gebeler için de güvenle uygulandığını belirtti. Bu konuda özellikle kadın doğum uzmanlarının bilinçlendirilmesi gerektiğini dile getiren Yavuz, Covid-19'un 4 yıl geçmesine rağmen mevsimsel özellik göstermediğini, şu anda yeni bir pikle karşı karşıya olunduğunu ve yüksek risk grubundakilerin korunması gerektiğini vurguladı.
Vaka Artışları ve Ölümler
Kızamık sonrası boğmaca vakalarında da büyük bir artış olduğunu belirten Prof. Dr. Yavuz, Temmuz ayının başında açıklanan verilere göre İngiltere'de 8 bebek, Fransa'da ise 3'ü yetişkin 14'ü 5 yaş altı çocuk olmak üzere toplamda 17 kişinin ölümüne yol açan bu hastalıkla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. ABD'de CDC'nin verilerine göre 2024'ün Haziran ayında bildirilen vaka sayısının bir yıl öncesine göre 3 kat arttığına dikkat çeken Yavuz, Türkiye'de de benzer şekilde boğmaca vakalarında artış gözlemlendiğini ifade etti.
Koruma Yöntemleri
Özellikle 0-6 ay bebeklerin ölüm riski yüksek olan boğmaca hastalığından korunabilmeleri için, gebeliğin son 3 ayında anne adaylarına ve evde bebekle yaşanan 14 yaş üstü bireylere bir doz hatırlatma aşısı yapılmasının şart olduğunu belirtti. Prof. Dr. Yavuz, "Boğmacaya bağlı olarak küçük çocuklarda ölümler bildirildi. Türkiye'de de meslektaşlarımızdan duyduğumuz kadarıyla boğmaca ile ilişkili ciddi hastane ve yoğun bakım yatışları olduğu yönünde. Ölümler de yaşanıyor ama bununla ilgili net bir veri elimizde yok. Ancak bu tarz bulaşıcı hastalıkların sürveyansının yapılması, alacağımız önlemleri daha etkili hale getirebilir," dedi.
Erişkinlerde Bulaştırıcılık Tehlikesi
Erişkin ve ergenlik çağındaki bireylerin de boğmaca geçirebileceğini, çoğunun hiçbir semptom göstermeden hastalığı atlattığını belirten Prof. Dr. Yavuz, yeni doğan bebekler için riskin yüksek olduğunu ekleyerek şu bilgileri verdi: "Bazı bireyler hiçbir belirti göstermeden hastalığı geçirebiliyor. Ancak bu kişiler, bebeklere hastalığı bulaştırma riski taşımaktadır. Küçük bebeklere bulaşınca sorun ortaya çıkıyor çünkü boğmaca hastalığının ölüm riski yüzde 1 civarındadır." Bu nedenle, bebeklerin korunması için gerekli önlemlerin alınması gerektiğini vurguladı.
Aşı Bağışıklığı ve Eğitim
Çocukluk çağı aşı takviminde uygulanan boğmaca aşılarının sağladığı bağışıklığın 14 yaşına gelindiğinde kaybolduğunu ifade eden Prof. Dr. Yavuz, gebelerin aşılanmasının ve kadın doğum hekimlerinin bilgilendirilmesinin önemine dikkat çekti. "Bu sayede 0-1 yaş arası henüz aşı bağışıklığı elde etmemiş çocukların korunması sağlanabilir. Gebeliğin son 3 ayında bu aşıları tercih ediyoruz. Uzun yıllardır güvenle kullanılan bu aşılar, pandemi döneminde aşıya yönelik tereddütlerin artmasına neden olmuştur. Doğru bilgilerin tüm bireylere ulaşması büyük önem taşıyor," dedi.
Kovid-19'un Durumu
Covid-19'da mevcut duruma da değinen Prof. Dr. Yavuz, virüsün 4 yıldır mevsimsel hastalık haline gelmemesinin kendilerini şaşırttığını vurgulayarak, "Kovid-19 etkeni Sars-CoV-2, evrimini devam ettiriyor ve hala mevsimsel hastalık haline gelmedi. Eskiden insanlarda hastalık yapan koronavirüs grubu etkenler genellikle kış aylarında görülüyordu ancak Sars-CoV-2 yazın da aktif. Şu anda yeni bir pik yaşanıyor. Ancak, toplumda oluşan bağışıklık sayesinde ağır tablo çok daha az görülüyor," şeklinde konuştu. Yüksek risk grubundaki bireylerin korunmasının önemine de vurgu yaptı.