Güney Kore’de Yoon Suk Yeol’un Görevden Alınması İçin Önerge Oylaması

Güney Kore'de Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un Görevden Alınması İçin Önerge Oylaması

Güney Kore'de muhalefet partileri, Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un 3 Aralık'ta ilan ettiği sıkıyönetim nedeniyle görevden alınması için meclise yeni bir önerge sunmuş durumda. Bugün yapılacak oylama, ülkenin siyasi gidişatını etkileyebilecek önemli bir gelişme olarak öne çıkıyor. Güney Kore ajansı Yonhap'ın aktardığına göre, milletvekilleri, önergenin görüşülmesi için Ulusal Meclis'te bir araya gelecek. Ana muhalefetteki Demokratik Parti ve beş küçük muhalefet partisi, Yoon'un sıkıyönetim ilanının anayasaya ve yasalara aykırı olduğunu öne sürerek, devlet başkanının görevden alınması için bu önergeyi meclise sunmuştu.

Önergede, 3 Aralık'ta yapılan kısa süreli sıkıyönetim ilanının "anayasayı ve yasaları ihlal ettiği" vurgulanmakta ve bu nedenle Devlet Başkanı'nın görevden alınması gerektiği ifade edilmektedir. Yoon'un sıkıyönetim ilanının ardından, sıkıyönetim birliklerine ve polise milletvekillerini tutuklama emri verdiğine dair iddialar da yeni önergede yer almakta.

Önergenin kabulü için meclisteki toplam üye sayısının üçte iki çoğunluğunu oluşturan 200 milletvekilinin lehte oy vermesi gerekmektedir. Ulusal Meclis'teki 300 sandalyeden 192'sine sahip olan muhalefet bloğu, nitelikli çoğunluğu sağlamak için iktidardaki Halkın Gücü Partisi'nden (PPP) en az 8 milletvekilinin desteğine ihtiyaç duymaktadır. Şu ana kadar PPP'den 7 milletvekili, önergeye destek verdiğini açıklamış durumda; eğer bir milletvekili daha destek verirse önerge, oylamada kabul edilebilir.

7 Aralık'taki Önerge Neden Kabul Edilmedi?

Ulusal Meclis'te daha önce benzer bir azil önergesi, 7 Aralık'ta gerçekleştirilen oylamada, PPP milletvekillerinin büyük bir kısmının oylamayı boykot etmesi nedeniyle yeterli sayıya ulaşamamış ve kabul edilmemişti. Bu oylamada yalnızca 3 PPP milletvekili önerge için oy kullanmıştı. PPP lideri Han Dong-hoon, hafta içinde yaptığı bir açıklamada, muhalefetin Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol'un görevden alınmasını talep ettiği önergeyi desteklediğini duyurmuştu. Han, Yoon'un meclis tarafından görevden alınmasının şu an için "tek geçerli yöntem" olduğunu belirterek, "Gelecek azil oylamasında, partimizin milletvekilleri meclis salonuna girerek kendi inanç ve vicdanları doğrultusunda oylamaya katılmalı." ifadesini kullanmıştı.

Milletvekili olmadığı için azil oylamasına katılamayacak olan Han'ın muhalefetin önergesine desteğinin, partinin genel tavrını ne yönde etkileyeceği belirsizliğini koruyor. Bu konuda, liderin değil, parti grubundaki milletvekillerinin iradeleri belirleyici olmaktadır.

Azil Süreci Nasıl İşleyecek?

Güney Kore'de bir devlet başkanının görevden alınması için Ulusal Meclis'e sunulan azil önergesinin, meclisin üçte ikisi tarafından onaylanması gerekmektedir. Diğer siyasilerin azli için ise salt çoğunluk yeterli olmaktadır. Azil oylamasının ardından süreç, Anayasa Mahkemesi'ne intikal eder. Mahkeme, azil sürecine ilişkin kanıtları dinleyip değerlendirmek üzere duruşma düzenler ve azil onaylamak veya reddetmek için 6 ay süresi bulunmaktadır. Mahkemedeki 9 yargıçtan 6'sının kararı onaylaması halinde, lider görevden alınacaktır. Bu durumda, 60 gün içinde yeni bir başkanın seçilmesi gerekecektir. Bu süreç, devlet başkanının istifa etmesi durumunda da geçerli olmaktadır.

Ne Olmuştu?

Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol, 3 Aralık gecesi televizyonda yaptığı bir konuşmada, "muhalefetin devlet karşıtı aktivitelere karışması" gerekçesiyle sıkıyönetim ilan etti. Ancak, parlamentonun yaptığı oylamada bu karar kaldırıldı ve ardından Bakanlar Kurulu tarafından onaylanarak geri adım atıldı. Yoon, muhalefeti "hükümetin işlevini yerine getirmesini engellemekle" suçlayarak, sıkıyönetimin "Kuzey Kore yanlısı güçleri ortadan kaldırmayı ve anayasal özgürlük düzenini korumayı amaçladığını" savundu. Sıkıyönetim ilanının ardından Savunma Bakanlığı, ordudaki komutanlara toplantı talimatı verip teyakkuzda olunması çağrısı yapmıştı. Ayrıca, "sıkıyönetim birlikleri" olarak görevlendirilen askerlerin Ulusal Meclis'e girdiği bildirilmişti.

Ulusal Meclis'te gerçekleştirilen acil oturumda sıkıyönetim kararının kaldırılmasına ilişkin verilen önerge, 190 milletvekilinin oyuyla kabul edildi. Ulusal Meclis Başkanlığı Ofisi, sıkıyönetimin, yapılan oylamanın ardından "hükümsüz" hale geldiğini açıkladı. Bunun üzerine Bakanlar Kurulu'nu toplayan Yoon, kabinenin onayının ardından sıkıyönetimi sona erdirdiğini duyurdu.