Kanal İstanbul Projesi ve Yenişehir İmar Süreci Hakkında Son Gelişmeler

Çılgın Proje: Kanal İstanbul ve Yenişehir İmar Süreci

Çılgın proje olarak adlandırılan Kanal İstanbul'un etrafında inşa edilmesi planlanan Yenişehir için, verimli tarım ve orman arazilerini imara açmak amacıyla Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından 2021 yılında üç etap halinde hazırlanan imar planları, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) açtığı davalar sonucunda İstanbul 11. İdare Mahkemesi tarafından 2023 Aralık ve 2024 Ocak aylarında ayrı ayrı iptal edilmiştir. Mahkeme, iptal kararlarını şehircilik ilke ve esaslarına, planlama tekniklerine ve hukuka uyum açısından vermiştir. Ancak, bu kararların ardından kanal çevresinde konut inşaatları durmaksızın devam etmiştir.

Bakanlık, plansız bir duruma düşen Arnavutköy Baklalı ve Boyalık Mahalleleri’nde, Yenişehir Rezerv Alanı (Kanal İstanbul Projesi) 1. etap sınırları içinde kalan TOKİ’nin konut inşaatları için harekete geçmiştir. 18 Eylül 2024 tarihinde, plansız kalan bölge için hazırlanan yeni imar planları bakanlık tarafından onaylanarak askıya çıkarılmıştır.

Plan açıklama raporunda, TOKİ tarafından “2020 Yılı 100 Bin Sosyal Konut Projesi” kapsamında inşaatına başlanan 3 bin 750 sosyal konut projesinin yürütülmekte olduğu belirtilmiştir. Ancak, imar planlarının mahkeme kararları doğrultusunda iptal edilmesiyle birlikte alanın plansız duruma düştüğü vurgulanmıştır. Raporda, “Dolayısıyla, ihale süreçleri tamamlanmış olan, yerinde inşaatı başlatılan ve halen devam eden projeler sekteye uğramıştır. Plansız kalan alanda mahkeme kararlarında belirtilen iptal gerekçeleri dikkate alındığında, yaklaşık 315 hektarlık (3 milyon 154 bin metrekare) alana yönelik yeni imar planları hazırlanması gerekliliği ortaya çıkmıştır.” ifadelerine yer verilmiştir.

Mahkemenin iptal gerekçeleri doğrultusunda yapılan plan düzenlemesi özetle şu şekildedir:

• Alanın kuzeyindeki bazı konut adalarının emsal değerleri düşürülerek nüfus yoğunluğu azaltılmıştır.
• Toplamda 18 bin 787 kişilik bir nüfus öngörülmüştür.
• 3 bin 750 adet Sosyal Konut Projesi kapsamındaki ihalesi yapılmış konut adalarının yapılaşma koşulları korunmuş olup, bu alanlarda yapılaşma değerleri projede belirlenen değerler olarak kabul edilmiştir.
• Planlama alanında mevcut olan mezarlık alanları, projelendirilen ‘Su Yüzeyi’ alanına yakın konumda olduğu için ‘Ağaçlandırılacak Alan (Mevcut Mezarlık Alanı)’ olarak planlanmış ve yeni gömü yapılmayacağına dair hükümler plan notlarında belirtilmiştir.