Gelir Dağılımı İstatistikleri 2024
İstanbul Planlama Ajansı, 2024 yılına ait gelir dağılımı istatistiklerini paylaştı ve veriler, gelir adaletsizliğinin giderek derinleştiğini ortaya koyuyor. 2014-2024 yılları arasında İstanbul’da en yüksek gelire sahip olan yüzde 10’luk kesimin, en yoksul yüzde 10’luk kesimin gelirine oranı, 9 katken 14 kata yükseldi. Yoksulluk sınırının altında yaşayan bireylerin %93,8’i, artan konut masraflarının kendilerine getirdiği yükü vurguluyor.
2024 itibarıyla yapılan hesaplamalara göre, Türkiye’deki yaşlı nüfusun %23,3’ü yoksulluk ya da sosyal dışlanma riski ile karşı karşıya. EMEKLİLERİN TOPLAM GELİRDEN ALDIKLARI PAY AZALDI
2009-2024 döneminde emekli sayısında %85,3’lük bir artış yaşanmasına rağmen, emekli aylıklarının toplam gelir içindeki payı %2,7 oranında azaldı. Gelir dağılımındaki eşitsizliği ölçen Gini Katsayısı, İstanbul’da 0,428’e yükseldi. Ortalama gelirler incelendiğinde, son 10 yılda en yoksul yüzde 20’lik grubun geliri en az artan grup olduğu gözlemleniyor. Hanehalkı kullanılabilir gelire göre Türkiye için Gini Katsayısı, 2014’te 0,379 iken 2024’te 0,418’e yükseldi. İstanbul’da ise bu oran 2014’te 0,357 iken, 2024’te 0,428’e çıkmış durumda.
YOKSUL DAHA YOKSUL, ZENGİN DAHA ZENGİN
İstanbul’da hanehalkı kullanılabilir gelire göre sıralı yüzde 20’lik gruplar incelendiğinde, 2014’ten bu yana ortalama geliri en az artan grup, en yoksul yüzde 20’lik gelir grubu olurken, en fazla artan grup ise gelirleri en yüksek olan yüzde 20’lik kesim oldu. En yoksul yüzde 20’lik grubun ortalama geliri son 10 yılda 10,8 katına çıkarken, geliri en yüksek olan yüzde 20’lik grubun ortalama geliri ise 14,5 katına fırladı. İPA’nın gelir dağılımına ilişkin diğer tespitleri arasında, “İstanbul’da en yüksek gelire sahip yüzde 10’luk kesimin payı, en yoksul yüzde 10’luk kesimin payına oranla son 10 yılda 9 kattan 14 kata yükseldi.” ifadesi yer alıyor.
KONUT MASRAFLARI BİREYLERE YÜK OLUYOR
TÜİK’in Gelir Dağılımı ve Yaşam Koşulları Araştırması’na göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırının altında yaşayan bireylerden, konut masraflarının yük getirdiğini belirtenlerin oranı 2021-2024 yılları arasında %88,9’dan %93,8’e yükseldi. Aynı dönemde, 2021 yılının başından itibaren Tüketici Fiyat Endeksi’nde ‘Konut’ kalemindeki artış %423,7 olarak kaydedildi.
100 YAŞLIDAN 23’Ü YOKSULLUK VEYA SOSYAL DIŞLANMA RİSKİ ALTINDA
Yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanların oranı %29,3 iken, 2021-2024 yılları arasında bu oranın 0-17 ve 18-64 yaş grupları için azaldığı, ancak 65 yaş üstü nüfus için arttığı gözlemlenmiştir. 2021 yılında Türkiye’de 100 yaşlıdan 17’si yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altındayken, 2024 yılında bu oran 100 yaşlıdan 23’e çıkmıştır.
İPA Başkanı Buğra Gökce, verilere ilişkin sosyal medya hesabında yaptığı paylaşımda şunları ifade etti: “Türkiye’de her 4 yaşlıdan yaklaşık 1’i yoksulluk ve sosyal dışlanma riski altında. Yoksulluk sınırının altında yaşayanların yaklaşık %94’ü için konut masrafları yük getiriyor. 2021 yılında Türkiye’de 100 yaşlıdan 17’si yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altındayken, 2024 yılında bu oran 23’e yükseldi.”
İSTANBUL’DA YOKSUL SAYISI 2 MİLYON 756 BİN KİŞİ
Türkiye’de 2009 ile 2024 yılları arasında emekli sayısı %85,3 oranında artarken, tüm gelir içerisindeki emekli aylığının payı %2,7 azalarak %18,3’ten %15,6’ya geriledi. TÜİK 2024 yılı ‘Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri’ bültenine göre, bölgesel düzeyde eşdeğer hane halkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60’ı dikkate alınarak belirlenen yoksulluk sınırına göre İstanbul’daki yoksul sayısı 2 milyon 756 bin kişi olarak hesaplandı. Yoksulluk sınırının altında olan bireylerin %93,8’i, konut masraflarının kendilerine yük getirdiğini belirtti.
News
