Kadın bedeni, yaşam boyunca birçok değişim geçirir ve bu değişimler vajina sağlığını da etkileyebilir. Moda, yaşam tarzı, güzellik ve sağlık konularında içerik sunan dijital platformlar, özellikle 40 yaşından sonra vajina sağlığını korumak için önemli ipuçları derlemektedir. Uzmanlarla yapılan görüşmeler sonucunda, bu dönemde dikkat edilmesi gereken bazı temel kurallar ve alışkanlıklar belirlenmiştir. Agresif temizleyicilerden kaçınmak, hijyen ürünlerini düzenli olarak değiştirmek ve jinekolog ziyaretlerini aksatmamak, çoğu kişi tarafından bilinen önemli adımlardır. Ancak, yaşlanma süreci, özellikle perimenopoz ve menopoz dönemlerinde vajinal semptomları ve ihtiyaçları değiştirebilir. 40 yaşından sonra hormonal değişiklikler, bazı alışkanlıkların sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratmasına yol açabilir. Düsseldorf’ta jinekoloji uzmanı Dr. Sabrina Bergstein, kadınlara bu dönemde dikkat etmeleri gereken önemli tavsiyelerde bulunmaktadır.
Pelvik Taban Egzersizleri
Kırklı yaşlarındaki kadınların yaklaşık %40’ı ve 50 yaş üstündeki kadınların neredeyse yarısı, idrar kaçırma problemi yaşamaktadır. Bu sorun, pelvik bölgedeki kasların zayıflaması sonucu ortaya çıkar ve öksürme, gülme ya da fiziksel aktivite sırasında idrar sızıntısına neden olabilir. Hamilelik, doğum, menopoz ve obezite gibi faktörler bu durumu tetikleyebilir. Düzenli olarak yapılan pelvik taban egzersizleri, zayıflamış kasları güçlendirerek idrar kaçırmayı önlemeye yardımcı olabilir. Bu egzersizler son derece basit olup, günlük yaşamda fark edilmeden gerçekleştirilebilir. Örneğin, tuvalete gittiğinizde idrar akışını bir süre durdurmayı deneyerek pelvik tabanınızı çalıştırdığınızı hayal edebilirsiniz.
Kendi Kendine İlaç Uygulamayın
Pek çok kadın, vajinal kaşıntı ve akıntıyı genellikle mantar enfeksiyonuna (Candida) atfederek reçetesiz satılan kremlerle tedavi etmeye çalışır. Ancak Dr. Bergstein, “Maya enfeksiyonları yaygın olmakla birlikte, kadınların yaklaşık %75’i hayatlarının bir döneminde bu enfeksiyonları yaşasa da, bunlar yalnızca üç yaygın vajinal enfeksiyondan biridir. Diğer iki enfeksiyon ise, vajinadaki bakterilerin aşırı çoğalmasından kaynaklanan bakteriyel vajinozis ve cinsel yolla bulaşan trichomoniasis’tir,” diye açıklıyor. Dr. Bergstein, “Hem vajinozis hem de trichomoniasis, mantar enfeksiyonlarına benzer semptomlar gösterebilir ve tedavi edilmeden bırakılmamalıdır. Bu tür durumlarda yalnızca bir uzman güvenilir bir teşhis koyabilir,” diyerek profesyonel yardımın önemini vurgulamaktadır.
Belirgin Kanama Durumunda Doktora Danışın
Dr. Bergstein, “Menopoz dönemi yaklaşırken adet döngülerinde bazı değişiklikler olabilir; bu süreler daha kısa veya daha uzun hale gelebilir. Ancak yaş ilerledikçe adet kanaması her zaman artmaz,” şeklinde uyarıyor. “Eğer kanama belirgin şekilde artarsa veya daha sıklaşırsa, örneğin her iki haftada bir oluyorsa, yalnızca jinekologunuz ciddi sağlık sorunlarını dışlayabilir. Aşırı kanama, miyomlar (iyi huylu rahim tümörleri), anemi veya hormonal sorunların belirtisi olabilir. Çok nadir durumlarda ise bu durum, rahim ağzı, rahim veya yumurtalık kanseri ile ilgili bir işaret olabilir.”
Doğum Kontrolü Kullanımına Devam Edin
Menopoz dönemine yaklaşsanız da, adetleriniz bir veya iki kez düzensizleşmiş olsa bile, doğum kontrolü yapmaya devam etmeniz önemlidir. Dr. Bergstein, “Adetiniz ne kadar düzensiz olursa olsun, herhangi bir adet kanaması devam ediyorsa hamile kalma ihtimali vardır,” diyerek, “Hamilelik, en son adet kanamanızdan en az bir yıl sonra kesin olarak dışlanabilir,” şeklinde açıklamada bulunmaktadır. Ayrıca, doğum kontrolü yalnızca hamilelikten korunmayı sağlamakla kalmaz, aynı zamanda HIV, klamidya veya frengi gibi cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı da koruma sunar. Dr. Bergstein, “Hormonal doğum kontrolü kullanıyor olsanız bile, monogam olmayan ilişkilerde her zaman prezervatif kullanmanızı öneriyorum,” diyerek cinsel sağlık için korunmanın önemine dikkat çekiyor.
Ped Kullanımında Dikkatli Olun
Sürekli olarak ped kullanmak, vajinal tahrişe neden olabilir. Dr. Bergstein, “Pedin plastik alt yüzeyi hava akışını engeller, bu da ısı ve teri tutarak tahrişe yol açabilir. Aynı pedi uzun süre kullanmak, bakteriyel mantar enfeksiyonlarına zemin hazırlayabilir. Sürekli sürtünme de dudaklarda tahrişe neden olabilir,” diye belirtiyor. “İç çamaşırınızı ve pedlerinizi düzenli olarak değiştirin. Eğer slıp kullanmaya devam etmek istiyorsanız, bunları en az dört saatte bir değiştirin ve parfümsüz, hava alabilir ürünler tercih edin,” diyerek önerilerde bulunuyor.
Düzenli Cinsel İlişki
Menopoz sonrası östrojen seviyeleri düştüğünde, vajina dokusu incelir ve düzleşir. Bu durum, cinsel ilişki sırasında ağrı, kaşıntı ve kuruluk gibi sorunlara yol açabilir. Düzenli cinsel ilişki, vajinanın nem dengesini koruyarak bu semptomların önlenmesine yardımcı olabilir ve elastikiyetini artırabilir. Cinsel ilişki sırasında vajinal kuruluk yaşıyorsanız, iyi bir kayganlaştırıcı kullanmak rahatlık sağlayabilir. Cinsel olarak aktif olmayan kadınlar ise, alternatif bir çözüm olarak bir vibratör ile kendilerini uyararak bu sorunla başa çıkabilirler.