Köpeklerin ve diğer hayvanların yaralarını yalamaları, binlerce yıl süren evrimsel bir içgüdü olarak ortaya çıkmıştır. Bu doğal davranış, hayvanların yaralarını hızla iyileştirmeye çalışırken aynı zamanda acıyı hafifletmelerine de yardımcı olur. Ancak, modern tıbbın sunduğu tedavi yöntemleri, bu içgüdünün yerini almış durumdadır. Minnesota Üniversitesi’nden veteriner Dr. Kristi Flynn, hayvanların bu davranışının, baş parmakları ya da ilaçları olmayan canlılar için bir tür “doğal tedavi” işlevi gördüğünü ifade ediyor.
Live Science’da yer alan bir habere göre; yaralarını yalamak, hayvanların yaralı bölgedeki kir ve ölü deriyi temizlemelerine yardımcı olur. Bu yalama eylemi, aynı zamanda ağrıyı hafifleten bir etki de yaratır. İnsanlar canları yandığında bölgeyi ovuşturarak rahatlama arayışına girdikleri gibi, hayvanlar da acı hissettiklerinde bu içgüdüsel hareketle kendilerini rahatlatmaya çalışırlar.
Bunun yanı sıra, köpeklerin tükürüğünün bazı iyileştirici özellikleri de bulunmaktadır. Kaliforniya Üniversitesi’nden emekli veteriner Dr. Benjamin Hart’ın araştırmalarına göre, köpek tükürüğü, Streptococcus canis ve E. coli gibi zararlı bakterilere karşı etkili bir koruma sağlıyor. Ayrıca, bazı hayvanların tükürükleri, yara iyileşmesini hızlandıran özel bileşenler içermektedir. Örneğin, farelerin tükürüğünde deri büyümesini teşvik eden maddeler bulunurken, insan tükürüğü de yara iyileşmesine yardımcı olan bazı büyüme faktörleri barındırmaktadır.
Ancak bu içgüdü her zaman faydalı olmayabilir. Dr. Flynn, köpeklerin aşırı yalama alışkanlıklarının bazen yaraları kötüleştirebileceğini vurguluyor. Özellikle ameliyat sonrası dikişlere zarar vererek enfeksiyon riskini artırabilir. Hart’ın araştırmaları, köpek tükürüğünün bazı zararlı bakterileri öldürdüğünü ancak Staphylococcus gibi daha dirençli bakterilere karşı yeterince etkili olmadığını göstermektedir.
Peki, bu davranışın evrimsel olarak neden hala devam ettiğini merak ediyorsanız, Dr. Hart’ın açıklamaları dikkate değerdir. “Evrimde her şeyin yüzde yüz doğru olması gerekmez,” diyor ve ekliyor: “Bir şeyin yüzde 75 oranında işe yaraması bile, doğal seçilim yoluyla nesiller boyunca devam etmesi için yeterlidir.” Sonuç olarak, hayvanlar için yaralarını yalamak, doğal hayatta önemli bir hayatta kalma içgüdüsüdür. Ancak modern dünyada, özellikle evcil hayvan sahipleri için bu davranış pek çok zaman zararlı sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, veterinerlerin önerdiği tedavi yöntemleriyle hareket etmek en doğru yaklaşım olacaktır.