Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, temmuz ayında üreticiler ile marketler arasındaki fiyat farklarının oldukça dikkat çekici olduğunu belirtti. Bayraktar, yazılı açıklamasında, bu dönemde üretici ve market fiyatları arasındaki farkları ele alarak, kuru soğan, domates ve kuru kayısı gibi ürünlerde yaşanan sıkıntılara ve üreticilerin beklentilerine dair önemli bilgiler paylaştı.
Bayraktar, “Temmuzda üretici ve market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 420,5 ile havuçta görüldü. Havuçtaki bu yüksek fiyat farkını, yüzde 333,9 ile limon, yüzde 328,6 ile elma ve yüzde 313,9 ile kuru incir takip etti.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu. Ayrıca, temmuz ayında marketlerde en fazla fiyat artışının limonda, üreticilerde ise yumurtada yaşandığını ifade etti. Öte yandan, karpuzun hem market hem de üretici fiyatlarında en fazla düşüş gösteren ürün olduğunu vurguladı.
En Çok Fiyat Artışı Limon ve Elmada
Bayraktar, temmuz ayı boyunca marketlerde 37 ürünün 13’ünde fiyat artışı, 24’ünde ise fiyat azalışı görüldüğüne dikkat çekti. “Marketlerde fiyatı en fazla artan ürün yüzde 36,2 ile limon oldu. Limondaki fiyat artışını, yüzde 32,9 ile elma, yüzde 13,9 ile yumurta ve yüzde 12,6 ile maydanoz takip etti. Diğer yandan, marketlerde fiyatı en fazla azalan ürün ise yüzde 42,4 ile karpuz oldu. Karpuzdaki fiyat düşüşünü, yüzde 27,8 ile patates, yüzde 25,5 ile Antep fıstığı ve yüzde 21,2 ile kabak izledi.” dedi.
Temmuz ayında üretici fiyatlarında ise 29 ürünün 7’sinde fiyat artışı, 13’ünde ise fiyat düşüşü yaşandığını kaydeden Bayraktar, 9 üründe fiyat değişiminin olmadığını belirtti. Üreticide en çok fiyat düşüşünün yüzde 48,4 ile karpuzda gerçekleştiğini vurgularken, en fazla fiyat artışının ise yüzde 25,5 ile yumurtada görüldüğünü ifade etti.
Aşırı sıcakların tarım ürünlerinde hasara ve verimde kayıplara yol açtığını belirten Bayraktar, yeşil soğan, marul, yeşil fasulye ve maydanoz gibi ürünlerde yaşanan fiyat artışının arzdaki azalmadan kaynaklandığını açıkladı.
Rekabetçi Piyasa Koşulları ve Kuru Soğan Fiyatları
Bayraktar, rekolte yüksekliği ve hızlı hasadın, kuru soğan fiyatlarının düşmesine neden olduğunu belirterek, “Geçen yıl temmuzda 6 lira 50 kuruş olan kuru soğan fiyatı, enflasyon ve girdi fiyatlarındaki artışa rağmen yüzde 6 azaldı. Şu anda ortalama 6 lira seviyesinde olan soğan fiyatları, Polatlı’da 5 liraya kadar gerilemiş durumda. Kuru soğanda bu yılki verim yüksekliği ve erkenci çeşitlerin ihracata uygun olmaması nedeniyle piyasadaki arz fazlası, fiyatların gerilemesine yol açıyor. Üreticilerimiz, maliyetin altına düşen fiyatlarla ürünlerini satmak zorunda kalıyor.” dedi.
Domates fiyatlarının da arz artışının etkisiyle düştüğünü belirten Bayraktar, bunun yanı sıra üreticilerin salça fabrikalarıyla yaşadığı sorunların da fiyat düşüşüne katkıda bulunduğunu kaydetti. Kayısıda ise fiyatların düştüğünü ve Toprak Mahsulleri Ofisi’nin devreye girerek alım yapması ve piyasada dengeyi sağlaması gerektiğini ifade etti.