KAPALI
ABD’nin Ankara Büyükelçisi Jeff Flake, Türkiye ve İran ile ilişkisi olan diğer müttefiklerden, İran’ı Ortadoğu’daki gerilimleri azaltması konusunda ikna etmelerini istediğini ifade etti. Hamas ve Hizbullah’ın önemli üyelerinin öldürülmesi sonrasında Ortadoğu’da yaşanan gerginliklerin artması, İran ve müttefiklerinin bölgedeki saldırılarını artırması bekleniyor. Özellikle, İran destekli Hamas’ın siyasi lideri İsmail Haniyeh, 31 Temmuz’da Tahran’da suikasta uğramıştı. Bu olayın ardından İran, İsrail’e karşı misilleme tehdidinde bulunmuştu. İran, suikasttan İsrail’i sorumlu tutarken, İsrail bu suçlamaları kabul etmemişti.
Türkiye Büyükelçiliği görevini yakında sonlandıracak olan Flake, İstanbul’da düzenlediği basın toplantısında, “İran ile ilişkisi olan tüm müttefiklerimizden, İran’ı gerilimi azaltması konusunda ikna etmelerini istiyoruz ve Türkiye de bu ülkeler arasında yer alıyor” dedi. Flake, Washington’un Türk muhataplarına atıfta bulunarak, “Gerilimin tırmanmaması için ellerinden geleni yapıyorlar. Gerilimin daha fazla tırmanmayacağı konusunda bizden daha emin görünüyorlar” şeklinde konuştu.
ABD ile Türkiye arasındaki ilişkilerde son yıllarda ortaya çıkan başlıca sorunlar arasında, ABD’nin Türkiye’nin terör örgütü olarak tanımladığı YPG ile olan işbirliği ve Türkiye’nin Rusya’dan S-400 savunma sistemleri alması yer alıyor. S-400 satın alımı, ABD’nin yaptırımlarına ve Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasına neden oldu. Ancak Flake, ABD-Türkiye ilişkilerinin “uzun zamandır olduğundan daha iyi bir noktada” olduğunu düşündüğünü belirtti.
Flake, Ağustos ayı başında Ankara’da gerçekleşen ve Soğuk Savaş’tan bu yana ABD ile Rusya arasında en büyük çaplı esir takasında Türkiye’nin üstlendiği “faydalı role” dikkat çekti. “Müzakere tarafında yer almadılar ancak lojistik tarafta önemli bir rol oynadılar” diyen Flake, iki ülkenin İsrail’in Gazze’deki savaşı konusundaki görüş ayrılıklarına rağmen Türkiye’nin Batı’ya “güçlü bir şekilde demir attığını” ve iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın daha önce hiç bu kadar güçlü olmadığını ifade etti.
Bugünkü açıklamalarında Gazze’deki durumun “çok zor” olduğunu vurgulayan Flake, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın İsrail karşıtı söylemlerinin Türkiye’nin arabulucu rolü oynamasını zorlaştırdığını belirtti. Flake, Washington’un “aktif olarak” ateşkes çağrısı yapmaya başlamasından sonra Ankara ile Washington arasındaki görüş ayrılıklarının azaldığını ancak sürtüşmenin devam ettiğini de sözlerine ekledi.
ABD, Türkiye’den Rusya’ya gönderilen askeri bağlantılı donanımlar konusunda endişelerini sürdürmekte. Flake, Ankara’dan bu tür ihracatları önlemeye yönelik işbirliğini artırmasını istedi. “Bu durum bizim için endişe verici olmaya devam ediyor ve sık sık ve tutarlı bir şekilde gündeme getiriyoruz. Buradaki muhataplarımızla yaptığımız görüşmelerde, amacımızın Rusya’nın savaş kabiliyetini azaltmak olduğuna dikkat çekeceğiz” diye ekledi.
Flake, “Türkiye’den önemli miktarda ürün geldiğini görüyoruz. Bu nedenle daha iyi bir iş birliği yapmak istiyoruz ve birçok yönden bunu başarıyoruz. Rusya’nın bu konuda şikayetçi olduğunu biliyorum; bu, iyiye işaret” ifadelerini kullandı.