Son günlerde Almanya’da meydana gelen bir olay, mantar zehirlenmelerinin ne denli tehlikeli olabileceğini gözler önüne serdi. Ülkenin Essen şehrinde, yeşil şapkalı ölüm köygöçüren mantarı (Amanita phalloides) nedeniyle üç çocuk ve bir ebeveyn zehirlenerek hastaneye kaldırıldı. Çocuklar, Essen Üniversitesi Hastanesi’nde acil tedavi altında bulunuyor ve hayatta kalmak için büyük bir mücadele veriyorlar.
Mantar Nedeniyle Karaciğerleri İflas Etti
Hastane yetkilileri, “Üç çocuk bu gece akut karaciğer yetmezliği nedeniyle çocuk hastanesine kaldırıldı ve acilen organ nakline ihtiyaçları var,” şeklinde bir açıklama yaptı. Ayrıca, zehirlenme nedeniyle bir çocuğun babası da tedavi görüyor. Uygun bir donör karaciğeri bulunana kadar, küçük hastalara karaciğerin işlevlerini taklit eden bir işlem uygulanacak. Ancak bu yöntemin uzun süreli kullanımı mümkün değil, bu yüzden en kısa sürede organ nakli yapılması gerekmektedir. Yeni karaciğer nakli işlemi gerçekleştirilene kadar çocukların hayati tehlikesi devam edecektir. Uzmanlar, mantar zehirlenmesi belirtileri gösteren kişilerin derhal hastaneye gitmeleri gerektiği konusunda uyarıda bulunuyor. Karaciğer yetmezliği oluşmadan hızlı bir teşhis, hastalığın ilerlemesini durdurabilir.
Köygöçüren Mantarı Türkiye’de de Var
Mantar zehirlenmelerinin Türkiye’de de yaygın bir sorun olduğunu belirtmek gerekir. Amanita phalloides, Türkiye’nin her bölgesinde bulunabilen ve özellikle sonbahar aylarında sıklıkla karşılaşılan bir mantar türüdür. Halk arasında ‘köygöçüren’ olarak bilinen bu mantar, Türkiye’deki ölümcül mantar zehirlenmelerinin %90’ından sorumlu olarak kabul edilmektedir. Son olarak, Çorum ilinde doğadan topladıkları mantarları tüketen 7 kişi hastaneye kaldırıldı. Bu olaylarla birlikte, yerel yetkililer doğadan toplanan mantarların tüketimi konusunda halkı dikkatli olmaları yönünde uyardı.
Yetkililer Dikkatli Olunması İçin Uyardı
‘Köygöçüren’ mantarı, Volvariella volvacea mantarı ile benzerlik gösterdiği için sıkça karıştırılmaktadır. Amanita phalloides, 1994 yılında İstanbul’da yaşanan ve 20’den fazla kişinin ölümüne neden olan seri zehirlenmelerle hafızalarda yer etmiştir. Mantar mevsiminin başlangıcıyla birlikte, yetkililer doğadan toplanan mantarların tüketimi konusunda uyarılarda bulunmayı sürdürüyor. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü Başkanı Prof. Dr. Aysun Pekşen, “Mantarları iyi tanımayan toplayıcılar, zehirli türlerle yenilebilir türleri kolayca karıştırabiliyor. Doğa mantarları toplama mevsimi başladı ve bu dönemde artan mantar zehirlenmelerine karşı dikkatli olunmalıdır. Mantar toplarken, sadece uzman kişiler tarafından toplanması gerekmektedir,” dedi. Karadeniz Bölgesi’nin mantar çeşitliliği oldukça fazladır, ancak zehirli mantarlarla yenilebilir mantarların karıştırılması büyük bir tehdit oluşturmaktadır. Türkiye’de 100’den fazla zehirli mantar türü bulunmaktadır ve bunlardan 10’u ciddi anlamda ölümcül risk taşımaktadır. Bilinçsizce mantar toplamak ve tüketmek son derece tehlikeli olabilir.
Yaygın Yanlış İnançlara Dikkat
Halk arasında mantarın zehirli olup olmadığını anlamak için bazı yanlış inanışlar mevcuttur. Örneğin, “Ağaç kütüğünde yetişiyorsa zehirsizdir” veya “Gümüş kaşığı koyarsanız kararırsa zehirlidir” gibi düşünceler oldukça yaygındır. Prof. Dr. Pekşen, “Bu tür inanışlarla hareket etmek son derece sakıncalıdır. Doğadan toplanan mantarlarda bir tane bile zehirli tür karışmışsa ciddi zehirlenme vakaları yaşanabilir,” şeklinde uyarıda bulundu.