AÇIK
Alman hükümeti, 2024 yılının Ekim ayının ortasına kadar Türkiye’ye 103 milyon euro değerinde silah ve teçhizat ihracatı için toplamda 69 onay vermiştir. Deutsche Welle Türkçe’nin Alman ajansı dpa’ya dayandırdığı habere göre, Sahra Wagenknecht İttifakı’ndan (BSW) milletvekili Sevim Dağdelen’in soru önergesine yanıt veren hükümet, bu ihracat izinleri arasında muharebe silahlarının da bulunduğunu ve bu kalemin değerinin 840 bin euro olduğunu belirtmiştir. Bu rakamlar, Almanya’dan Türkiye’ye yapılan silah ihracatının 2011 yılından bu yana ilk kez 100 milyon euroyu aştığını göstermektedir.
Soru önergesine verilen yanıtta, Almanya’nın son dönemde ihracat izni verdiği silahların ayrıntıları yer almamaktadır. Almanya Ekonomi ve İklim Koruma Bakanı Robert Habeck, Federal Meclis Ekonomi Komisyonu üyelerine gönderdiği 30 Eylül tarihli yazısında, Türkiye’ye verilen silah ihracat onayları hakkında bilgi vermiştir. Habeck’in yazısında, Federal Güvenlik Konseyi’nin Thyssenkrupp Marine Systems ve Atlas Elektronik tarafından üretilen 156 milyon euro değerinde 28 adet Seahake tipi torpidonun yedek parçalarının ihracatına onay verdiği belirtilmiştir. Ayrıca, Almanya Başbakanı Olaf Scholz başkanlığında toplanan Federal Güvenlik Konseyi’nin, savunma sanayisi alanında faaliyet gösteren MBDA üretimi 101 güdümlü füzenin ihracatına onay verdiği de ifade edilmiştir. Ancak bu füzelerin değeri hakkında herhangi bir bilgi verilmemiştir.
Almanya’da silah ihracat izinleri, hükümet bünyesindeki Federal Güvenlik Konseyi tarafından onaylanmaktadır. Ekonomi Bakanlığı’nın da temsil edildiği bu Konsey’in toplantıları kamuoyuna kapalı bir şekilde gerçekleştirilmektedir. Alman hükümetinin Türkiye’ye silah ihracatına yönelik onayları artırdığı bilgisi ilk olarak Spiegel dergisinde yer almıştır. Haberde, Türkiye’nin uzun süredir talep ettiği denizaltı ve firkateynlerin modernizasyonunda kullanılacak askeri malzeme, teçhizat ile torpido ve füzelerin ihracatına yeşil ışık yakıldığı ifade edilmiştir.
TÜRKİYE, EUROFIGHTER SAVAŞ UÇAĞI İSTİYOR
Türkiye, 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağını satın alabilmek için Almanya’nın onayını beklemektedir. Bu konu, Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasında İstanbul’da gerçekleşen son görüşmede de gündeme gelmiştir. İki liderin ortak basın toplantısında konuyla ilgili bir soruya yanıt veren Scholz, bir NATO ortağı olan Türkiye’ye silah satışının “tabii” olduğunu vurgulayarak, “Bu gayet tabii ve kısa bir süre önce bu yönde kararlarımız oldu. Buna yenileri de eklenecek,” şeklinde konuşmuştur.
Scholz, Türkiye’nin satın almak istediği Eurofighter savaş uçakları konusunda, projenin “başında” olunduğunu ve İngiltere’nin görüşmeleri sürdürdüğünü kaydetmiştir. Erdoğan ise, “Savunma sanayi ürünlerinin tedariki bağlamında geçmişte yaşanan bazı sıkıntıları artık geride bırakarak iş birliğimizi geliştirmeyi arzu ediyoruz. Bu konuda değerli dostum Scholz’un gayretlerini takdirle karşıladığımı bugün bir kez daha ifade etmek istiyorum,” şeklinde açıklama yapmıştır.
Eurofighter Typhoon savaş uçakları, Almanya, İngiltere, İtalya ve İspanya’nın oluşturduğu bir konsorsiyum tarafından üretilmektedir. Alman hükümeti, 2016 yılındaki darbe girişimine kadar Türkiye’ye yönelik kapsamlı bir şekilde silah ihracatına izin vermekteydi. Ancak bu darbe girişimi ve Türk birliklerinin Suriye’ye yönelik askeri harekatları sonrasında Türkiye’ye silah ihracatı önemli ölçüde kısıtlanarak “örtülü ambargo” uygulanmaya başlamıştır. Alman hükümeti, 2021 yılında Türkiye’ye 11,1 milyon euro değerinde silah ve askeri teçhizat ihracatına onay vermiştir. 2022 yılında ise bu rakam sadece 4,5 milyon euro düzeyinde kalmıştır. 2023 yılının başından 3 Aralık’a kadar olan dönemde ise 1,2 milyon euro değerinde ihracata onay verilmiştir. Ekonomi Bakanlığı, 2023 yılının tamamını kapsayan sayıları henüz açıklamamıştır.