Ankara ve Atina Arasındaki Komşuluk İlişkileri ve Lobi Faaliyetleri
Ankara, Atina ile olan komşuluk ilişkilerini güçlendirmeye çalışırken, Yunanistan adına lobi yapan gruplar Türkiye’yi zor durumda bırakmak için çeşitli girişimlerde bulunuyor. Bu bağlamda, ABD’de Yunanistan lehine lobi faaliyeti yürüten Helen Amerikan Liderlik Konseyi (HALC), Türkiye’ye F-35 savaş uçağı satışına olası bir izni engellemeye yönelik adımlar atıyor.
HALC, Amerikan Kongresi’ndeki dört kilit isme hitaben bir dilekçe kaleme alarak, Türkiye’nin bu uçakları “ABD’nin müttefiklerine karşı” kullanma potansiyelini öne sürdü. Dilekçe, senatörler Ben Cardin ve Jim Risch ile Temsilciler Meclisi üyeleri Michael McCaul ve Gregory Meeks’e gönderildi. Cardin, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komitesi’nin başkanı olarak önemli bir konumda bulunurken, Risch de aynı komitenin kıdemli üyeleri arasında yer alıyor. McCaul, Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi Başkanı, Meeks ise bu komitenin kıdemli üyelerinden biri.
ABD’nin Çıkarlarına Aykırı İfadeleri
HALC dilekçesinde, “Türkiye F-35 programına tekrar dahil edilme ayrıcalığına erişmeden önce Amerikan halkına çok şey kanıtlamalı. Türkiye, Amerikan yapımı silahları Amerika’nın ortakları ve müttefiklerine karşı kullanmaya istekli olduğunu gösterdi ki bu ABD’nin çıkarlarına aykırı” şeklinde ifadeler yer aldı.
Türkiye’ye Yönelik Suçlamalar
Dilekçede ayrıca, Türkiye’nin “Mavi Vatan” doktrini çerçevesinde ABD yapımı F-16 savaş uçaklarıyla Yunan hava sahasını ihlal ettiği savunularak, bu uçakların Yunan egemenliğine karşı kullanıldığı iddia edildi. Türkiye, “Rusya ile işbirliği yapmak, Hamas’a sığınak olmak ve NATO’ya şantaj yapmakla” da suçlandı. Metinde, “Türkiye F-35’ler veya gelişmiş jet motorları ile ödüllendirilemez” denilerek, Kongre’den Ankara’nın taleplerini reddetmeleri istendi.
S-400 Sisteminin Durumu
Yunanistan’da yayımlanan Kathimerini gazetesinde yer alan habere göre, ABD’li diplomatlar Türkiye’ye S-400 savunma füzelerini İncirlik Üssü’ne yerleştirmeyi önerdi. Bu teklifin, Türkiye ile ABD arasındaki ikili ilişkilerde Rus yapımı füzelerin neden olduğu krizin aşılmasına yardımcı olabileceği öne sürüldü.
Ankara’nın Olumsuz Cevabı
Habere göre, 1-2 Temmuz tarihlerinde Beyaz Saray ve Pentagon yetkilileri, Türkiye’deki muhatapları ile yaptıkları görüşmelerde, F-35 programına dönüş karşılığında S-400’lerin İncirlik’te ABD kontrolündeki bir alanda tutulmasını önerdi. Ancak bu öneriye Ankara’nın cevabı olumsuz oldu ve görüşmelerin devam ettiği belirtildi.
Türkiye, Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın aldığı gerekçesiyle F-35 programından çıkarılmıştı. O dönemde, dönemin Başkanı Donald Trump’ın imzasıyla CAATSA yaptırımları uygulanmaya başlanmıştı. Ankara, F-35’lerin yokluğunda yaşlanan filosunu gençleştirmek için ABD’den yeni F-16 jetleri ve modernizasyon kitleri talep etmişti. Washington, bu satışa onay verirken, Milli Savunma Bakanlığı ile tedarikçi taraflar arasında teknik görüşmelerin hâlâ devam ettiği bildirildi.
Öte yandan, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ankara’nın hala F-35’lerle ilgilendiğini ve satışa engel olan CAATSA yaptırımlarının kaldırılmasını sağlayacak formüller üzerinde çalışıldığını açıkladı. Yunanistan medyasında yer alan habere göre, Dışişleri Bakanı Fidan, geçen hafta verdiği mülakatta, “F-35, CAATSA’dan dolayı takılmış durumda. Bu konuyu dediğim gibi biz sadece F-35’den dolayı değil, CAATSA’yla ilgili konudan dolayı çözmeye çalışıyoruz. Yani bu iş çözülürken yanında F-35’le de ilgili bir çözüm gelirse tabii ki tercihe şayan bir durum olur” ifadelerini kullandı.
News
