Ankara’da Kistik Fibrozis Tanısı ve İlaç Mücadelesi
Ankara’da yaşayan U.T.D’ye, doğumundan kısa bir süre sonra, solunum ve sindirim sistemlerinde ciddi hasara yol açabilen genetik bir hastalık olan ‘Kistik fibrozis’ tanısı konuldu. Bu hastalığın tedavisi için her yıl 2 kutu ilaç reçete edildi. Ancak aile, yurt dışından temin edilen ve kutusu yaklaşık 800 bin lira olan ilacın Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından karşılanması için başvurdu. SGK, ilacın geri ödeme listesinde yer almadığı gerekçesiyle talebi reddetti. Bunun üzerine aile, avukatları aracılığıyla yargı yoluna başvurdu.
Ankara 61’inci İş Mahkemesi’nde açılan davada, Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanlığı tarafından sunulan raporda, U.T.D’ye ‘Kistik fibrozis’ tanısı konulduğu, dava konusu ilacın çocuk için hayati öneme sahip olduğu ve kullanımının tıbbi açıdan zorunlu olduğu vurgulandı. Raporda, ilacın hücrelerin işlevini düzeltici etkisi sayesinde mevcut tedavi yöntemlerine göre çok daha etkin ve faydalı olduğu da belirtildi.
‘Yaşama Hakkının Korunması Devletin Temel Görevidir’
Mahkeme kararında, Anayasa’nın ‘Kişinin dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı’, ‘Sağlık hizmetleri ve çevrenin korunması’ ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde yer alan ‘Herkesin yaşam hakkı yasayla korunur’ maddelerine atıfta bulunularak, U.T.D.’nin tedavisinin sürdürülmemesi durumunda ciddi zararların doğabileceği, etkin ilacı kullanamamanın ise anayasal güvence altında olan sağlık ve yaşama hakkından mahrum kalma anlamına geleceği vurgulandı. Mahkeme, sosyal devlet anlayışına dikkat çekerek, “Devlet, herkesin hayatını, beden ve ruh sağlığı içinde sürdürmesini sağlamakla yükümlüdür. Diğer bir ifadeyle, temel insan hakkı olan yaşama hakkının korunması devletin temel görevleri arasındadır. Sosyal devlet, sosyal güvenlik hakkı kapsamında devletin sosyal güvenliği sağlama yükümlülüğünü de taşır. Davacının yaşama hakkını tehdit eden hastalığın tedavisi, devletin anayasal görevleri arasındadır.” şeklinde bir değerlendirme yaptı.
Mahkeme, davayı kabul ederek, idarenin başvuruya ilişkin işleminin iptaline ve ilacın tedavi süresince kesintisiz olarak SGK tarafından karşılanmasına hükmetti.
‘Karar, Çocuğun Ömür Boyu İlaca Erişimi Anlamına Geliyor’
Davacı ailenin avukatı Eliz Atlı, müvekkil ailenin çocuğuna doğduktan yaklaşık 15-20 gün sonra ‘Kistik fibrozis’ tanısı konduğunu hatırlatarak, “Bu hastalık için ömür boyu sürecek bir tedavi planlanıyor. Müvekkil çocuğumuz oyun oynamak istiyor, diğer yaşıtları gibi; ancak maalesef akciğerleri buna izin vermediğinden hayatına rahat bir şekilde devam edemiyor. Doktorları tarafından önerilen ilaç, ömür boyu tedavi için gerekli. Ancak bu ilaç, yurt dışından özel olarak siparişle getirildiği için, Türk lirasına çevrildiğinde büyük bir meblağ ortaya çıkıyor.” dedi.
Atlı, bu bağlamda SGK’ya sosyal devlet ilkesi çerçevesinde başvuruda bulunduklarını belirterek, “Başvurumuzda, tedaviye erişim hakkının sağlanması gerektiğini ifade ettik. Ancak SGK, ilacın geri ödeme listesinde yer almadığı gerekçesiyle talebimizi reddetti. Cevabın ardından dava sürecini başlattık. Davanın sonucunda Anayasa’nın ilgili hükümleri, sosyal devlet ve tedaviye erişim hakkı bağlamında davamız kabul edildi ve SGK’nın gerçekleştirdiği işlemin iptali yönünde karar verildi. Bu, çocuğun ömür boyu ilacına ulaşması demek. Şu an çocuğumuz ilacını kullanıyor. Dava konusu ilaç, yurt dışında üretilmiş olmasına rağmen Türkiye’de de klinik araştırmaları devam eden ve etkinliği ile güvenilirliği kanıtlanmış bir ilaçtır.” şeklinde konuştu.
News
