Asgari Ücrette Zam Beklentileri ve Uluslararası Kuruluşların Önerileri
Temmuz ayında zam alamayan milyonlarca asgari ücretli, açlık sınırının altında kalan maaşlarla zor bir geçim mücadelesi vermeye devam ediyor. Gözler, ocak ayında yapılacak zam oranına çevrilmişken, henüz konuşulan ve önerilen rakamlardan umut verici bir sonuç çıkmadığı görülüyor. Patronların ve hükümet temsilcilerinin açıklamalarından aradığı sinyalleri bulamayan işçiler, bir yandan da yabancı yatırımcıların baskısı ile karşı karşıya kalıyor.
Deutsche Bank ve IMF’nin sefalet zammı önerisinin ardından asgari ücrete yönelik bir düşük zam önerisi de Standard & Poor’s’tan (S&P) geldi. S&P, dün Türkiye ekonomisine ilişkin değerlendirmesini yayımlarken, Türkiye’nin kredi notunu “B+”dan “BB-“ye yükseltti ve kredi notu görünümünü “durağan” olarak belirledi. Uluslararası kuruluş, değerlendirmesinde enflasyon ve asgari ücretle ilgili önemli açıklamalara da yer verdi.
‘Yüzde 30’dan Fazlası Riskli’
S&P’den yapılan açıklamada, 2025’te hedeflenen yüzde 17’lik enflasyon hedefinin yanı sıra 2024’te beklenen yaklaşık yüzde 44 olan enflasyon oranının göz önünde bulundurulmasının, enflasyonla mücadele programı için riskli bir durum olduğu kaydedildi. Ücret anlaşmasının bu iki uç nokta arasında belirleneceği belirtilirken, ancak yüzde 30’dan yüksek herhangi bir artış oranının enflasyonla mücadele sürecini uzatacağı vurgulandı.
IMF ve Deutsche Bank’ın Düşük Zam Önerileri
Türkiye ziyaretinde bulunan Deutsche Bank ekonomistleri, Türkiye’nin asgari ücret zammının enflasyonla mücadelede önemli bir tartışma konusu olduğunu ifade etti. 2025 için asgari ücrette genel beklentinin yüzde 25-30 arasında bir artış olduğunu belirten Deutsche Bank ekibi, yüzde 30’un üzerinde bir artışın, yavaşlayan ekonomik ortamda işletmeleri zor duruma sokacağı ve enflasyon beklentilerini olumsuz yönde etkileyeceği konusunda uyarılarda bulundu.
IMF de, asgari ücrette işçilere düşük zam öneren kuruluşlar arasında yer aldı. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) Türkiye misyonu başkanı Jim Walsh, Türkiye’de asgari ücretin geçen yıl olduğu gibi enflasyonu ciddi şekilde yükseltecek boyutta artırılmaması gerektiğinin altını çizdi. Walsh, Washington’daki IMF-Dünya Bankası yıllık toplantısında Reuters’a yaptığı açıklamada, “(Bu yüksek artışın) bu yıl olmamasını umuyoruz, çünkü enflasyonun yüksek olduğu birçok ülkeden edindiğimiz deneyimlere göre, asgari ücretin bu oranda artırılması, enflasyon beklentileri için büyük bir çıpa oluşturuyor. Yetkililerin bir denge kurması gerekiyor ve bunun farkındalar” dedi.
Karahandan Yüzde 25 İşareti
Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, Washington’da yatırımcılarla gerçekleştirdiği görüşmelerde, 2025 para politikasını şekillendirirken asgari ücret artışı boyutunu da değerlendirecekleri mesajını verdi. Bloomberg’e konuşan ve Karahan’ın toplantısından edinilen bilgilere atıfta bulunan kaynaklara göre; yetkililer yabancı yatırımcılara, yüzde 25 civarında bir asgari ücret artışının 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını iletti.
Patronlardan da Karahan’ın açıklamasına destek geldi. Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Gürsel Baran, dün gerçekleştirdiği konuşmada, “Merkez Bankası Başkanı Sayın Fatih Karahan, Amerika Birleşik Devletleri’nde yatırımcılarla görüşmesinde, yüzde 25 civarı asgari ücret artışının, 2025 enflasyon görünümüyle uyumlu olacağı mesajını verdi. Biz de, asgari ücrete yapılacak zammın bu seviyede olması gerektiği kanaatindeyiz. Çalışan kardeşlerimizin, enflasyon nedeniyle yaşadığı sıkıntıları biliyoruz. Geçim derdinin ne olduğunu biliyoruz. Ancak, işletmeyi ayakta tutma derdimizin ne olduğunu da biliyoruz” dedi.
Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Ramazan Kaya ise daha önce yaptığı açıklamada, hükümetten taleplerini sıralarken asgari ücrete hedeflenen enflasyon oranı kadar zam yapılması gerektiğini vurguladı. Kaya, “Bizim için en önemli konulardan biri de asgari ücretin OVP’deki yeni dönem enflasyon hedefi ile belirlenmesi. Maliyetlerimizi ancak bu şekilde dengeleyebiliriz” diye belirtti.
News
