Avrupa Gaz Fiyatlarında Yükseliş
Avrupa gaz fiyatları, Rus gazının Ukrayna üzerinden sevkiyatının durdurulmasının ardından, yılın ilk işlem gününde yükselişle açıldı. Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğalgaz ticaret noktası TTF’de, şubat vadeli kontratlarda megavatsaat başına gaz fiyatı 31 Aralık 2024’te 48,9 Euro’dan kapandı. Bugün fiyatlar 50,7 Euro seviyesinden açılırken, TSİ 13.00 civarında megavatsaat başı 49 Euro’dan işlem görmeye devam ediyor.
SON BİR YILIN EN YÜKSEK SEVİYESİ
Avrupa gaz fiyatları, son bir yılın en yüksek seviyesinde seyrediyor. Fiyatlardaki artışta, dün itibarıyla Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya sevkiyatının durması etkili oldu. Piyasa, bu durumun etkilerini henüz tam anlamıyla değerlendiremiyor. Ayrıca, Avrupa’daki doğalgaz depolarından gaz çekişi, kış döneminde yoğun tüketimin etkisiyle son yılların en yüksek hızında gerçekleşiyor. Avrupa Birliği’nde (AB) depoların doluluk oranı şu anda yüzde 72 seviyesinde bulunuyor.
Gazprom’un dün yaptığı açıklamada, Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya sevkiyatına ilişkin anlaşmanın TSİ 08.00 itibarıyla sona erdiği vurgulandı. Ukrayna’nın bu anlaşmayı uzatmayı reddettiğine dikkat çekilen açıklamada, “Gazprom, Ukrayna üzerinden doğalgaz tedarik etme fırsatından mahrum bırakılmıştır. Ukrayna üzerinden Rus doğalgazı sevkiyatı artık gerçekleştirilmiyor.” ifadelerine yer verildi.
Ukrayna yönetiminin 2023 sonu için yayımladığı verilere göre, boru hatları ile ülke üzerinden Avrupa’ya taşınan Rus gazı miktarı 2023’te, 2022’ye kıyasla yaklaşık yüzde 28 azalarak 15 milyar metreküpe gerilemişti. Ukrayna’nın söz konusu sözleşme sayesinde yılda yaklaşık 1 milyar dolar, Gazprom’un ise yılda 3 milyar dolardan fazla gelir elde ettiği tahmin ediliyor.
‘2025’TE KÜRESEL GAZ PİYASALARINI SIKIŞTIRABİLİR’
Rus gazını Avrupa’ya taşıyan ana boru hatları olan Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa da atıl duruma düşerken, Ukrayna’dan sevkiyatın durmasıyla birlikte Türkiye, tek güzergah olarak ön plana çıkıyor. Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, gaz sevkiyatının durmasının ardından yaptığı değerlendirmede, bu durumun AB için yakın vadede bir arz güvenliği riski oluşturmadığını belirtti. Ancak, sıvılaştırılmış doğalgaz ithalat ihtiyacının artabileceği ve 2025 yılında küresel gaz piyasalarının sıkılaşmasına yol açabileceği konusunda uyarıda bulundu. Ayrıca, Moldova’nın enerji güvenliğini sağlamak için ortaklarından daha güçlü destek alması gerektiğini ifade etti.
RUSYA: SORUMLULAR ABD VE DESTEKÇİLERİ
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Ukrayna üzerinden Avrupa’ya Rus doğal gazı sevkiyatının durdurulmasından ABD, Kiev yönetimi ve Amerikan ekonomisine destek uğruna vatandaşlarının refahını feda eden Avrupa devletlerinin yönetimlerinin sorumlu olduğunu belirtti. Zaharova, yaptığı açıklamada, 1 Ocak’ta Rus gazının Ukrayna toprakları üzerinden Avrupa’ya geçişinin durdurulduğunu hatırlattı. Gazprom’un sözleşmeden doğan yükümlülüklerini yerine getirmesine rağmen, Ukraynalı yetkililerin Rusya’dan Avrupa ülkelerinin sakinlerine doğal gaz pompalamayı durdurma kararı aldığını vurguladı. Bu durumun, hem Avrupa’nın ekonomik potansiyelini zayıflattığını hem de Avrupalıların yaşam standartlarını olumsuz etkilediğini ifade etti.
Zaharova, enerji piyasasının yeniden dağıtımından “Ukrayna krizinin ana sponsoru” olan ABD’nin karlı çıktığını savundu. “Yağmacı stratejilerinin ilk kurbanı, şimdiden Avrupa’nın en büyük ekonomisi Almanya oldu. Almanya, Kuzey Akım 1 ve Kuzey Akım 2 doğal gaz boru hatlarının patlamasından sonra doğal gazı önemli ölçüde daha yüksek fiyatlarla satın almak zorunda kaldı ve en büyük ve efsanevi Alman endüstrilerinden bazılarını kapatmaya başladı.” ifadelerini kullandı.
Eskiden ekonomik açıdan başarılı ve bağımsız olan Avrupa Birliği’ndeki diğer ülkelerin de artık “Amerikan himayesinin bedelini ödemek zorunda kalacaklarını” belirten Zaharova, “Rus doğal gaz sevkiyatını durdurmanın sorumluluğu tamamen ABD’ye, kukla Kiev rejimine ve Amerikan ekonomisine mali destek uğruna vatandaşlarının refahını feda eden Avrupa devletlerinin yönetimlerine aittir.” diye konuştu.
News
