AÇIK
Çin’in sansürle görevli yetkilileri, ABD’nin yeni gümrük tarifelerinin yürürlüğe girmesiyle birlikte kamuoyunda oluşabilecek tartışmaları kontrol altına almak amacıyla olağanüstü sansür önlemleri almaya başladı. Özellikle, Trump döneminde devreye giren tarifelerin boyutunu belirtmek dahi sansür sebebi haline geldi. Yönetimle bağlantılı sosyal medya platformları, bu konudaki hassasiyeti artırarak, ABD’yi eleştiren paylaşımları öne çıkardı.
Örneğin, Weibo gibi platformlarda, Trump’ın yeni tarifeleriyle Çin mallarına uygulayacağı vergi oranının yüzde 104’e çıkarılacağı bilgisi sansürlendi. Kullanıcılar, bu oranı belirten ifadeler kullandıklarında hata mesajlarıyla karşılaşıyor ve gönderileri yayınlanamıyor. Böylece, Çin hükümeti, Trump’ın uyguladığı tarifeleri dile getirmeyi bu yöntemle yasaklamış oldu.
NABZA GÖRE ŞERBET
Bu sansüre karşılık olarak, Amerika’yı alaya alan veya Çin’in gücünü vurgulayan içerikler sosyal medyada daha fazla öne çıkarıldı. Devlet televizyonu CCTV tarafından başlatılan “ABD ticaret savaşı veriyor ama yumurta dileniyor” ifadesi sıkça paylaşılan içerikler arasında yer aldı. Ayrıca, Weibo’da “Çin sorun çıkarmaz ama asla korkmaz” sloganı da geniş bir destek buldu. Çin Komünist Partisi’nin resmi yayın organı ‘Halkın Günlüğü’ gazetesinde yayımlanan köşe yazıları da benzer bir tonla kaleme alındı. Bu yazılarda, Çin’in uzun yıllara dayanan ticaret gerilimlerinden ders çıkardığı ve ekonomisini çeşitlendirme çabalarına vurgu yapıldı. Bazı yazılar doğrudan tarifelere değinmese de, Çin ekonomisinin direncini öne çıkardılar. Örneğin, Halkın Günlüğü’nün birinci sayfasında, yeni mezunlar için hazırlanan istihdam planlarına dair haberler yer aldı.
ALGORİTMA İŞ BAŞINDA
Öne çıkan Weibo kullanıcıları ve influencerlar da bu tartışmalara dahil oldu. Bazıları, ticaret savaşının Amerika’nın gücünün azalmış olduğunun bir kanıtı olduğunu savundu. 10 milyondan fazla takipçisi bulunan Pekinli avukat Pang Jiulin, “Ne kadar uzun sürerse sürsün biz buradayız. Çin’in sistemi, bunu kazanmak için gereken her şeyi yapabilir. Bedel ödeyenler ABD’deki gibi sokaklara dökülmez” şeklinde ifadeler kullandı. Ancak bazı kullanıcılar, olası ekonomik etkilerden endişe duyduklarını belirttiler. Bu tür ifadeler ise, Weibo’nun algoritması sayesinde geride kalmaya mahkum oldu.
104 rakamını içeren bireysel paylaşımlar görünür durumda kalmış olsa da, bu içerikler genellikle iyimser mesajlar taşıyordu. Ulusal Singapur Üniversitesi’nden siyaset bilimi profesörü Ja Ian Chong, hükümetin yüksek vergi oranının ekonomi üzerindeki olası etkilerini kamuoyundan gizlemeye çalıştığını belirtti. Chong, “Komünist Parti, şu an bu gibi zorluklarla nasıl başa çıkacağını bilemiyor olabilir. Bu yüzden hikayeyi kontrol etmeye ve tepkiyi Amerika’ya yönlendirmeye çalışıyorlar” dedi.