Erken Menopoz: Belirtileri ve Nedenleri
Prof. Dr. Kübra Boynukalın, menopoz sürecinin başlangıcını ve erken menopozun olası belirtilerini açıklayarak, “Adet döngüleri düzensizleşir ve menopoz öncesindeki bu dönemde östrojen seviyeleri hızla düşüş gösterir. Sonuç olarak, yumurtalıklarda yumurta gelişimi ve östrojen üretimi durarak adetler kesilir ve menopoz süreci başlar. Bir kadının 40 yaşından önce adet kanamalarının sona ermesi ise erken menopoz olarak değerlendirilmektedir,” dedi.
Erken menopoz belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Ancak ilk belirtilerden biri, sık aralıklarla adet görülmesidir. Normal koşullarda kadınlar 28 günde bir adet olurlar. Eğer adet döngüsü 22 günden daha sık gerçekleşiyorsa, bu genellikle yumurtalık rezervinin azaldığını gösterir. Buna ek olarak, ani sıcak basmaları gibi vücudun üst kısmına yayılan belirtiler de ortaya çıkabilir. Bu belirtilerin temel sebebi östrojen seviyesinin azalmasıdır. Bununla birlikte, aşağıdaki belirtiler de gözlemlenebilir:
- Vajinal kuruluk
- Mesane kontrolünün zayıflaması
- Ani duygusal değişiklikler
- Cildin kuruması
- Uyku düzeninin bozulması
- Cinsel isteğin azalması
- Gözlerde kuruluk
Özellikle 40 yaş altındaki kadınların, son 3 aydır adet düzensizlikleri yaşıyorlarsa ve daha önce çocuk sahibi olmamışlarsa, en kısa sürede uzman hekimlerden yardım almaları gerekmektedir.
Erken Menopozun Nedenleri
‘Genetik Faktörler, Bağışıklık Sistemi Problemleri, Kemoterapi ve Radyoterapi Erken Menopoza Neden Olabilir’
Prof. Dr. Boynukalın, “Kadının menopoz yaşını belirleyen en önemli etken, annesinin menopoza girdiği yaştır. Ailede erken menopoz hikayesi varsa, kadının erken menopoza girme riski de artmaktadır,” diyerek devam etti.
Erken menopozun yaygın sebeplerinden biri otoimmün hastalıklardır. Otoimmün hastalıklar, bağışıklık sisteminin kendi organlarını yabancı doku olarak kabul ederek bu organlara saldırması durumudur. Eğer bu organlar yumurtalıklarsa, erken menopoz riski doğabilir. Ayrıca, herhangi bir sebepten dolayı kadının iki yumurtalığı alınmışsa, bu durumda da erken menopoz gerçekleşir. Kanser tedavisi sırasında alınan radyoterapi veya kemoterapi de yumurtalıklara zarar vererek erken menopoza yol açabilir. Bunun yanı sıra, kötü beslenme, stres, sigara ve alkol kullanımı da bu durumu tetikleyen faktörler arasında yer alır.
Erken Menopozun Tedavisi
‘Erken Menopoz Tanısı Alan Kadınlar Tüp Bebek Tedavisiyle Çocuk Sahibi Olabilir’
Prof. Dr. Kübra Boynukalın, “Erken menopoz öngörülemeyen bir durumdur, ancak düzenli doktor muayenesi ile erken teşhisi mümkündür. Erken menopozun teşhisi için birkaç test uygulanmaktadır. Bunlardan en yaygın olanı kan ölçüm testleridir. Bu testlerde kandaki FSH (folikül uyarıcı hormon) düzeyine bakılmaktadır. FSH, hipofiz tarafından salgılanarak yumurtalıkların yönetilmesini sağlar. Ayrıca, kandaki AMH (Anti Mülleriyan Hormon) düzeyine de bakılır. Bu test sonuçları doğrultusunda erken menopoz teşhisi konulabilir,” şeklinde bilgi verdi.
Erken menopoz teşhisi konulan ve çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar, yardımcı üreme tekniklerindeki teknolojik gelişmelerle gebelik elde edebilirler. Yumurta sayısı az olan kadınlar için tüp bebek tedavisinde kişiye özel yaklaşım önemlidir. Tüp bebek tedavisinin deneyimli hekimler tarafından gerçekleştirilmesi ise başarı oranını artırmaktadır. Erken menopoz durumunda kadından elde edilen yumurta sayısı sınırlı olabileceğinden, sperm faktörlerinin de eklenmesiyle elde edilecek embriyo oldukça kıymetlidir. Bu gibi kritik durumlarda yapay zeka ve ileri teknolojik imkanlar kullanılarak, tutunma ihtimali en yüksek embriyonun seçilmesi sağlanabilir.
Son olarak, tüp bebek merkezinin, ileri teknolojilerle donatılmış laboratuvara sahip olması ve dünya genelindeki gelişmeleri takip etmesi, anne-baba olma hayalini gerçekleştirmek isteyen çiftler için büyük bir önem taşımaktadır. Evli olmayan ve kısa bir süre içerisinde gebelik düşünmeyen hastalar ise yumurta dondurma uygulamasına yönlendirilebilir. Yumurtaların dondurulması, folikülleri büyütmeye yönelik ilaçlar kullanılarak gerçekleştirilir ve vitrifikasyon yöntemiyle saklanır. Böylece ileride kullanılmak üzere dondurulan yumurtalar ile gebelik oluşumu sağlanabilir. Bu nedenle, erken menopoz belirtileri yaşandığında mutlaka bir doktora başvurulmalı ve vakit kaybetmeden uygun tedavi yöntemine karar verilmelidir.”
News
