Gençlerde Kanser Vakalarındaki Artış
Dünyanın farklı bölgelerinde gerçekleştirilen araştırmalar, 20’li, 30’lu ve 40’lı yaşlarındaki bireylerde meme ve kolon (bağırsak) kanseri ile diğer kanser türlerinin sıklıkla arttığını ortaya koyuyor. BBC’nin haberine göre, İngiltere, ABD, Fransa, Avustralya, Kanada, Norveç ve Arjantin gibi ülkelerin de aralarında bulunduğu 24 ülkede, 25-49 yaş aralığındaki kolon kanseri hastalarının oranında son on yılda önemli bir yükseliş gözlemlenmiştir. Amerikan Kanser Derneği (ACS) ile Dünya Sağlık Örgütü’ne (WHO) bağlı Uluslararası Kanser Araştırma Ajansı’nın (IARC) 50 ülkeyi kapsayan araştırmasının ilk sonuçları Eylül ayında kamuoyuna duyuruldu. Bu bulgular, tıp camiasında ciddi kaygılara neden oldu. Özellikle gençler arasında diğer kanser türlerinde de dikkate değer bir artış gözleniyor.
ACS’nin yeni araştırmasına göre, kadınlarda meme kanserine bağlı ölümlerin geçtiğimiz on yılda yüzde 10 oranında azalma göstermiş olmasına rağmen, 50 yaşından önce bu kanser türüne yakalananların oranı her yıl %1,4 artış göstermektedir.
KANSER VAKALARINDA DÜZENLİ ARTIŞ
Uluslararası tıp dergisi Lancet’te yayımlanan bir araştırma, ABD’de özellikle X kuşağı (1965-1980 yılları arasında doğanlar) ve Y kuşağı (1981-1996 doğumlular) arasında 17 farklı kanser türünde düzenli bir artış kaydedildiğini ortaya koyuyor. Araştırmalar, bu eğilimin ilk olarak 1990’lı yıllarda başladığını göstermektedir. Yapılan bir çalışmada, 1990-2019 yılları arasında genç yaşta ortaya çıkan kanser vakalarındaki artışın %79 olarak belirlendiği ifade edilmektedir.
Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC), doktorlara genç hastaları incelediklerinde kaygı oluşturabilecek bazı semptomları daha fazla dikkate almaları konusunda uyarıda bulunuyor. UICC’den Dr. Sonali Johnson, “Bir doktor, 60 yaşın üzerindeki bir hastanın aşırı yorgunluk, şişkinlik ve dışkılamada zorluk gibi şikayetlerini dinlediğinde, 30’lu yaşlarındaki aktif bir hastaya göre daha ciddi bir yaklaşım sergiliyor” diyor. Johnson, doktorların bazen genç hastalardan kan testi veya kolonoskopi istemek yerine, semptomların nedenini ‘hassas bağırsak sendromu’ veya ‘iş stresine’ bağlayarak birçok vakada belirtilerin göz ardı edildiğini belirtiyor.
Uzmanlar, genellikle 70’li yaşların başında görülen pankreas kanserinin de çok daha erken yaşlarda ortaya çıkmasından endişe duyuyor. 40 yaşından önce pankreas kanserine yakalanan birçok hastanın bulunduğunu söyleyen New York’taki Memorial Sloan Ketter Kanser Merkezi’nden gastroenteroloji uzmanı Dr. Eileen O’Reilly, “Aile kurmaya başlayan, hayatının en güzel dönemini yaşayan insanlar bunlar. Bu durumun topluma olan etkisi büyük” diyor.
SUÇLU KİM?
Bu eğilimin nedenlerine dair en yaygın yanıt, vücuttaki enflamasyonu artırarak ve bazı önemli hormonlarda düzensizlik yaratarak kanser riskini artırdığı bilinen metabolik sendrom ve obezitedir. Erken yaşta kanser vakalarını araştıran Harvard Üniversitesi’nden patoloji uzmanı Prof. Shuji Ogino, “Genel bulgular, yaşam tarzındaki değişikliklerin etkisine işaret ediyor. Aşırı işlenmiş gıda ve şeker tüketiminin kan şekerini yükselttiğini ve insülin direnci gelişmesinin sadece diyabeti değil, kanser riskini de artırdığını biliyoruz” diyor.
Öte yandan, obezite tek başına genç vakalardaki artışı açıklamak için yeterli bir neden değil. Dr. O’Reilly, birçok pankreas hastasının fit ve sağlıklı göründüğünü, bu nedenle neden hastalandıklarına dair net bir açıklama bulamadıklarını aktarıyor. Uzmanlar, uzun süredir sigara ve kanser arasında bir bağlantı kuruyorlar. Ancak sigara tüketimi son on yıllar içinde azalmış ve eskisi kadar yaygın hale gelmemiştir. WHO’nun verilerine göre, tütün ürünü tüketenlerin oranı 2000 yılında üç yetişkinden biri iken, son istatistiklere göre bu oran beş kişiden bire gerilemiştir.
Öte yandan, Ogino’ya göre bu eğilim, daha önce pek dikkate alınmayan bazı farklı kanserojen maddelerle de ilişkilendirilebilir. Ogino, gözden kaçan önemli bir bağlantının uyku düzeni olduğunu ifade ediyor. Son 50-100 yıl içinde dünya nüfusunun uyku düzeninin değiştiği anlaşılmaktadır. Bir araştırmaya göre, 1905-2008 yılları arasında çocuk ve yetişkinlerin ortalama uyku süresi gece başına 60 dakika azalmış ve özellikle Avustralya, Çin, Japonya, Avrupa, Kuzey ve Güney Amerika’da gece vardiyası uygulamaları yaygın hale gelmiştir.
News
