Bankalar, kredi çekerken genellikle hayat sigortası yaptırılmasını talep ederek, kendilerini güvence altına almak ister. Bu durum, birçok vatandaşın ödedikleri sigorta ücretini geri almak için e-Devlet üzerinden başvurmalarını gerektirir. İlgili sigorta bedelinin geri alınması, aylar hatta yıllar geçse bile mümkündür. Ancak, pek çok kişi hayat sigortası ücretinin geri alınabileceğinden habersizdir.
İhtiyaç, taşıt veya konut kredisi kullanırken bankalar, kredi güvenliği için hayat sigortası yapılmasını istemektedir. Sigorta sözleşmesinin, kredi sözleşmesinde yer alması halinde, sigorta olmadan kredi alınması mümkün değildir. Ancak bazı bankalar, sigorta yaptırmayanlara kredi verme veya faiz oranını değiştirme gibi alternatif seçenekler sunabilmektedir.
Bankalar, kredi verirken hayat sigortası yapılmasını talep etse de, tüketicilerin ödediği bu bedeli geri alma hakkı bulunmaktadır. Avukat Muhammed Emin Ayas, bankaların, kredi çekerken müşterinin ölüm riski ile karşılaşmamak için bu sigortayı yaptırdıklarını belirtti. Ayas, “Sigorta primlerinin, poliçenin iptali veya kredi borcunun erken kapatılması durumunda iadesi talep edilebilir. Ancak bu iade, yalnızca kullanılmayan döneme ait primler için geçerlidir” dedi.
Bankaların hem kendilerini hem de vatandaşları güvence altına aldığı hayat sigortasında, kredi alan kişinin vefat etmesi durumunda, kredinin kalan kısmı sigorta şirketi tarafından karşılanmaktadır. Eğer sigortasız bir şekilde kredi çeken kişi vefat ederse, kalan borç mirasçılar tarafından ödenmek zorundadır.
Ayas, ilgili kanunlarda hayat sigortası için bir düzenleme olduğunu ve buna göre hayatı sigorta edilen kişinin, ilk primin ödenmesinden önce ölmesi durumunda sigorta sözleşmesinin geçersiz olacağını belirtti. Bu konuyla ilgili kanunlarda çeşitli maddeler bulunduğunu ifade eden Ayas, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na (SEDDK) başvurmadan önce ilgili bankayla iletişim kurulması gerektiğini hatırlattı. Ödenen primlerin bankalar tarafından iade edilmesi zorunludur. Bu konuda, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) da önemli düzenlemeleri bulunmaktadır.
Hayat sigortası primini geri almak isteyen vatandaşlar, e-Devlet üzerinden sigorta poliçesini iptal edebilir. Bunun için izlenmesi gereken birkaç basit adım bulunmaktadır.
Öncelikle, vatandaşların devlet hizmetlerinden elektronik ortamda daha hızlı faydalanmasını sağlayan e-Devlet sistemine (www.turkiye.gov.tr) giriş yapmaları gerekmektedir. Mobil uygulama yerine tarayıcı üzerinden sisteme erişim sağlanmalıdır. Giriş yapıldıktan sonra, arama kısmına “Hayat Sigortası Poliçe ve Tazminat Bilgileri Sorgulama” yazarak, poliçenin detaylarını incelemek mümkündür. Eğer poliçe “Yürürlükte” görünüyorsa, sigorta bedelini geri alma hakkınız bulunmaktadır.
Bu aşamada, ‘Daini Mürtein’ yani sigortacılık sektöründe yaygın olarak kullanılan “Rehin Alacaklı” anlamına gelen kısmın da bulunması gerekmektedir.
Başvuru yapmak için tekrar e-Devlet üzerinden “Sigortacılık ve Özel Emeklilik Şikayet Başvuru ve Takibi” kısmını arayarak yeni bir başvuru yapmalısınız. Başvuru formunu doldurduktan sonra, “İptal ve İade Talebi” bölümüne, kredi aldığınız banka ve sigorta şirketi bilgilerini içeren bir metin hazırlayıp gönderebilirsiniz.
Ancak Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), ilgili bankaya yapılan başvuruda yaşanan olumsuzlukları ve anlaşmazlıkları değerlendiren bir kurumdur. Bu nedenle, para iade talebi öncesinde bankaya başvurulmalı ve ardından “Sigortacılık ve Özel Emeklilik Şikayet Başvuru ve Takibi” üzerinden yeni bir başvuru yapılmalıdır.
Başvurunuz sonrasında e-mail adresinize bir onay maili gönderilecek ve ilgili banka da bilgilendirilecektir. Banka, başvuruyu aldıktan sonra sizinle iletişime geçerek süreci başlatacaktır. Bu süreç, birkaç adımda tamamlanabilir ve sigorta bedeliniz, hak ediş varsa hesabınıza yatırılacaktır.