KAPALI
Erzincan İliç’te 9 işçinin hayatını kaybettiği Çöpler altın madeni, felaketin nedeni ve sorumlularının henüz belirlenmemiş olmasına rağmen, faaliyete geçmek için işaret bekliyor. Olayın üzerinden yaklaşık 9 ay geçtikten sonra, Türk ortaklı ABD’li Anagold şirketi, basına kapılarını açarak enkazı büyük ölçüde kaldırdıklarını ve izin verilmesi halinde en geç 20 gün içinde altın üretimine yeniden başlayabileceklerini duyurdu. Şirket, maden açıldığında işçilerin hayatını tehlikeye atacak yığın liçi yönteminin kullanılmayacağını belirtti.
Soruların Çoğu Yanıtsız Kaldı
İliç altın madeninde 13 Şubat 2024’te meydana gelen büyük facianın ardından yaklaşık 9 ay geçti. Bu süre zarfında, şirketi denetlemekle yükümlü olan Çevre, Enerji ve Çalışma Bakanlığı’ndan hiçbir yetkilinin istifa etmemiş olması dikkat çekti. Sorumsuzluk, bu süreçte üstlenilmedi. Anagold’un operasyon direktörü Kenan Özdemir’in yurt dışına kaçması, olayın ciddiyetini artırırken, o gün şirkette görevli olan bazı mühendisler ve sorumlu kişiler tutuklanarak yargılanmaya başlandı.
Olayın ardından Anagold, madene yönelik halkla ilişkiler (PR) çalışmalarına hız verdi. Ankara’da düzenlenen, basına kapalı bilgilendirme toplantısının ardından gazeteciler, İliç’teki maden sahasına götürüldü. Tutuksuz yargılanması devam eden Anagold’un ABD’li ortağı SSR Mining’in Kıdemli Başkan Yardımcısı Cengiz Demirci başkanlığındaki heyet, birçok soruya yanıt vermekten kaçındı. Demirci’ye, “Asli sorumlu tutulduğunuz davada nasıl dışarıda olabiliyorsunuz?” sorusu yöneltildi, buna karşılık “Türkiye’de işleyen bir hukuk sistemi var” cevabını verdi.
Anagold’un Hukuk Direktörü Cem Aktolgalı’nın birçok soruda devreye girmesi de dikkat çekti. Cengiz Demirci, ABD, Kanada ve Arjantin’de de altın çıkaran şirketin bugüne kadar yalnızca Türkiye’de kaza yaşadığını vurguladı. “Biz yapmadık, o yaptı!” diyerek facianın ‘dizayn hatasından’ kaynaklandığını, dizaynı ise ABD merkezli başka bir şirkete yaptırdıklarını ifade etti. Bu durumu, 2’si düşmesi nedeniyle üretimi durdurulan Boeing 737 Max’a benzeten Demirci, “O uçaklar da dizayn hatasından düştü. THY bu uçakları aldı diye suçlanabilir mi?” şeklinde bir karşılaştırma yaptı.
Demirci, dizayn şirketiyle olan sözleşmeyi feshettiklerini belirterek, maden açıldığında artık toprağı yığarak altın üretmeyeceklerini ifade etti. Ayrıca, maden sahasına 5 yıl içinde 1.5 milyar dolar yatırım yapacaklarını ve onay alınması durumunda 20 günde işe başlayacaklarını duyurdu.
Yerinde İncelemeler
Erzincan İliç’teki altın madeninde, şirket yetkililerinden bilgi alan deneyimli muhabirimiz Erdoğan Süzer, facianın yaşandığı gün işçilerin sahaya gönderilerek yığındaki çatlağı çimentoyla kapatmaları için görevlendirildiğini aktardı. Bu durum, olayın ciddiyetini ve iş güvenliği konusundaki zafiyeti bir kez daha gözler önüne serdi.