İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves’in Çin Ziyareti
İngiltere Maliye Bakanı Rachel Reeves, Kovid-19 pandemisinin ardından bozulmuş olan Çin ile ilişkileri yeniden normalize etmek ve ekonomik işbirliğini canlandırmak amacıyla Çin’i ziyaret ediyor. Reeves, iki günlük ziyaretinin ilk gününde Pekin’e ulaştı ve burada önemli temaslarda bulundu. Özellikle Çin’in ekonomik ilişkilerden sorumlu Başbakan Yardımcısı Hı Lifıng ile gerçekleştirilen 11. Çin-İngiltere Ekonomik ve Finansal Diyalog Toplantısı dikkat çekti. Ayrıca, Reeves’in Çin Devlet Başkan Yardımcısı Han Cıng ile de görüşerek ikili ilişkilerin derinleştirilmesine yönelik adımlar atması bekleniyor.
Bu diyalog toplantısı, Kovid-19’un patlak vermesinin ardından 2019’dan bu yana yapılamayan ilk buluşma olma özelliğini taşıyor ve 6 yıl aradan sonra yeniden gerçekleştirildi. Toplantıda, Başbakan Yardımcısı Hı, Çin ve İngiltere’nin birbirini tamamlayan ekonomilere sahip olduğunu vurgulayarak, iki ülke arasındaki potansiyelin, diğer alanlardaki görüş ayrılıklarına rağmen daha baskın olduğunu belirtti. Hı, ticaret ve yatırımların artırılması, temiz enerji, finansal hizmetler, yeşil ekonomi, biyoteknoloji ve yapay zeka gibi alanlarda işbirliğinin genişletilmesi gerektiğini ifade etti.
İngiltere’nin Ekonomik Hedefleri
Rachel Reeves, toplantıda iki ülke arasında gelecek 5 yıl için 600 milyon pound değerinde işbirliği anlaşmaları imzalandığını belirtti. Reeves, Çin’in İngiltere’nin dördüncü en büyük ticaret ortağı olduğunu vurgulayarak, İşçi Partisi hükümetinin ekonomik işbirliğini daha ileri bir seviyeye taşımayı arzuladığını dile getirdi. Bu bağlamda, iki ülke ile ekonomik ilişkileri canlandırmanın İngiltere’ye 1 milyar poundluk bir ek değer yaratmasını beklediklerini ifade etti.
İşçi Partisi’nin Yeni Yaklaşımı
İngiltere’de temmuz ayında yapılan seçimleri kazanarak iktidara gelen Başbakan Keir Starmer liderliğindeki İşçi Partisi hükümeti, son on yılda Muhafazakar Parti döneminde giderek bozulan Çin ile ilişkilerin normalleşmesini ve özellikle ekonomik alanda işbirliğinin geliştirilmesini hedefliyor. Özellikle 2016’da Theresa May’in başbakanlık koltuğuna oturmasıyla birlikte iki ülke arasındaki ilişkilerde derinleşen ihtilaflar, Pekin’in eski İngiliz sömürgesi Hong Kong’un özerk yönetimine yönelik adımları, Sincan ve Tibet’teki insan hakları ihlalleri gibi konularla daha da karmaşık hale geldi.
- İngiltere Parlamentosu, 2021’de “Çin’in Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ndeki Uygur azınlığa soykırım uyguladığına” dair bir karar aldı.
- Aynı yıl, İngiltere hükümeti, Çinli telekomünikasyon şirketi Huawei’in ülkede 5G altyapısı kurmasını yasakladı.
Güvenlik Endişeleri ve Yeni Stratejiler
İngiltere’nin Çin’in ekonomik faaliyetlerine ve güvenliğine dair endişeleri giderek artmıştır. Muhafazakar Parti’nin son Başbakanı Rishi Sunak, göreve başladıktan kısa bir süre sonra, Kasım 2022’de yaptığı konuşmada, Çin ile ilişkilerin “işbirliğinin altın çağı”nın sona erdiğini vurgulayarak, İngiltere’nin artık “ekonomik güvenliğe odaklanması gerektiğini” ifade etti. Sunak liderliğindeki hükümet, Mart 2023’te güncellediği “Güvenlik, Savunma, Kalkınma ve Dış Politika Bütünleşik Strateji Belgesi”nde, Çin’in hem güvenlik hem değerler açısından İngiltere için “çağı tanımlayan bir meydan okuma” oluşturduğunu belirtti.
Belgede, “Pekin ile iklim değişikliği gibi sorunlarda işbirliğine devam edeceğiz fakat Çin Komünist Partisi’nin zorlama ve bağımlılık yaratma girişimlerine karşı birlikte mücadele edecek, ülkemizi, demokrasimizi ve ekonomimizi koruyacağız.” ifadesine yer verildi. Ayrıca, İngiltere Parlamentosunun İstihbarat ve Güvenlik Komitesi, Temmuz 2023’te yayımladığı raporda, Çin’in İngiltere’nin ekonomisi, siyaseti, sivil altyapısı ve akademik alana nüfuz ederek “devlete karşı topyekun bir saldırıya giriştiğini” ve “İngiliz hükümetinin buna karşı koruma mekanizmaları geliştirmekte yetersiz kaldığını” vurguladı.
News
