PARÇALI AZ BULUTLU
Sağlık Bakanlığı, toplardamar ve lenfatik damar sağlığının önemine dikkat çekmek amacıyla ‘7-13 Nisan Kalp Damar Sağlığı Haftası’ kapsamında birçok etkinlik düzenlemektedir. Genel Cerrahi Uzmanı Dr. Özlem Öndeş, venöz ve lenfatik damar hastalıklarının önlenebilir ve tedavi edilebilir hastalıklar olduğunu belirterek, bu konudaki farkındalığın artırılmasının önemine vurgu yaptı.
Dr. Öndeş, “Örneğin, venöz tromboembolizm, toplardamar içerisindeki pıhtılaşma durumu, önlenebilir ölümlerin başlıca nedenlerinden biridir. Lenfödem ise gizli bir salgın olarak kabul edilmektedir” dedi. Venöz damarların, yani toplardamarların, oksijenden fakir kanı kalbe geri taşıdığını açıklayan Dr. Öndeş, “Toplardamar zayıfladığında veya hasar gördüğünde, damarlar beklenen şekilde çalışamaz hale gelir. Venöz hastalık durumunda, damarlarımızdaki kapakçıkların zarar görmesi nedeniyle kapakçıklar tam olarak kapanamaz; bu da kanın geriye doğru sızmasına veya iki yönde akmasına neden olur” ifadelerini kullandı.
Venöz hastalıkların, kan pıhtıları, varisler ve venöz ülserler gibi 7 farklı kısımda incelenebileceğini belirten Dr. Öndeş, “Kan pıhtıları, bacaklarımızda, kollarımızda, iç organlarımızda, beynimizde, böbreklerimizde ve akciğerlerimizde görülebilir. ‘Kronik venöz yetmezlik’ ise kanın bacaklarda birikmesine yol açarak, şişmeye neden olur. Bu durum, artan basınç nedeniyle ciltte renk değişiklikleri ve hatta ülserlere kadar gidebilir” dedi.
Dr. Öndeş, varislerin damar duvarının yapısının bozulması ve damarlarda genişleme ile ilgili olduğunu ifade ederek, “Venöz ülserler iyileşmeyen ve tekrarlayan yaralardır. Bu yaralar, açık yaralara dönüşebilir ve dizimizin altında, bacağımızın iç kısmında veya ayak bileğimizin hemen üzerinde oluşabilir. Ayrıca, ‘venöz reflü’ olarak adlandırılan ve toplardamardaki kanın geriye akması ile ilişkili pelvik ağrıların görülme sıklığı oldukça fazladır” dedi.
Dr. Öndeş, lenfödem hastalığı ile ilgili olarak şunları söyledi: “Meme kanseri ameliyatı ve pelvik cerrahisi sonrasında koltuk altı lenf düğümlerinin çıkarılması gerekebilir; bu durum yapılmadığında lenf damarları hasar görebilir ve lenfödem gelişebilir. Bu nedenle, bu hastalık genellikle sinsi ve gizli bir sağlık sorunu olarak tanımlanmaktadır.”
Venöz hastalığı ve lenfödemi önlemek için bazı önerilerde bulunan Dr. Öndeş, “Vücudumuzu düzenli olarak izlemeliyiz, yaşam tarzımızda değişiklikler yapmalıyız. Örneğin: