Kilo Verme Sürecinin Gizemleri: Epigenetik Değişiklikler
Yeni bir araştırma, kilo verdikten sonra vücutta tekrar kilo alımına neden olan karmaşık süreçleri aydınlatıyor. İsviçre merkezli ETH Zurich’ten bilim insanları, yağ hücrelerinin geçmişteki obezite dönemini ‘hatırladığı’ epigenetik değişiklikleri tespit etti. Bu durum, ‘yo-yo diyeti’ olarak bilinen sürekli kilo alıp verme döngüsünün ardındaki bilimsel nedenleri daha iyi anlamamıza yardımcı olabilir.
Birçok insan diyetle kilo verse bile, genellikle birkaç yıl içinde bu kiloları geri alıyor. Araştırmalara göre, genetik yapılar, çevresel faktörler ve bireylerin sağlık geçmişleri bu süreci etkileyen temel unsurlar arasında yer alıyor. Ancak 18 Kasım’da Nature dergisinde yayımlanan çalışma, bu duruma bir başka boyut ekliyor: epigenetik değişiklikler.
Epigenetik Nedir?
Epigenetik, genlerin nasıl ifade edildiğini düzenleyen ve genetik materyalin işlevlerini değiştirebilen karmaşık süreçleri inceleyen bir bilim dalıdır. Bu süreçler, DNA diziliminde herhangi bir değişiklik olmaksızın, genlerin nasıl çalıştığını etkileyen kimyasal modifikasyonları içerir. Başka bir deyişle, epigenetik, genetik kodun üzerine yazılmış bir “kontrol katmanı” gibidir. DNA’mız hayatımız boyunca sabit kalırken, epigenetik değişiklikler sayesinde vücut, DNA’yı farklı şekillerde okuyabilme yeteneğine sahiptir. DNA’nın bazı bölümleri sıkıca paketlenirken, diğer bölümleri kimyasal etiketlerle kaplanır. Bu durum, hücrelerin DNA’yı nasıl kullandığını ve dolayısıyla işlevlerini doğrudan etkiler.
Obezitenin İzleri Silinmedi
Yapılan araştırmada, yüksek yağlı bir diyetle beslenen fareler daha sonra normal bir diyete geçirildi. İlginç bir şekilde, fareler başlangıç kilolarına geri döndü. Ancak, bu süreçte yağ hücreleri incelendiğinde, kilo alımı sırasında oluşan epigenetik değişikliklerin hâlâ var olduğu ortaya kondu. Metabolik açıdan bu fareler normal görünse de, hücresel seviyede obezitenin izleri silinmemişti.
Bu durumu daha iyi anlamak için araştırmacılar, bariatrik cerrahi geçiren bireylerden alınan hücreleri inceledi. ETH Zurich doktora öğrencisi ve çalışmanın yazarlarından Laura Hinte, bu hücrelerde de obezite döneminde oluşan epigenetik değişikliklerin kilo kaybına rağmen devam ettiğini vurguladı.
‘Sadece İradenin Etkisi Değil’
Weill Cornell Medicine’den obezite uzmanı Dr. Katherine H. Saunders, bu araştırmanın önemli bir farkındalık yarattığını ifade ediyor. Saunders, “Bu bulgular, kilo verme ve alma döngüsünün yalnızca iradeye bağlı olmadığını kanıtlıyor. Genetik ve epigenetik faktörler, bu sürecin önemli bir parçasını oluşturuyor.” şeklinde konuştu. Bu bulgular, kilo verme sürecine yeni bir perspektif kazandırıyor ve obeziteyle mücadelede kişiselleştirilmiş tedavi yöntemlerinin önemini gözler önüne seriyor. Bilim insanları, epigenetik değişikliklerin etkilerini derinlemesine anlamanın hem bireyler hem de toplumlar için büyük bir fark yaratacağına inanıyor.
Yo-Yo Diyetinin Zararları
Yo-yo diyeti olarak bilinen sürekli kilo alıp verme döngüsü, hem fiziksel hem de psikolojik açıdan zararlı olabilir. Bu yeni çalışma, insanların neden bu döngüden kurtulmakta zorlandığını bilimsel bir temele oturtarak, kilo kontrolü ile ilgili daha sağlıklı ve sürdürülebilir yaklaşımlar geliştirilmesine olanak tanıyor.
News
