5. Uluslararası Aşı Bilimi Kongresi’nde Kuduz Hastalığı Üzerine Değerlendirmeler
Erciyes Üniversitesi’nin ev sahipliğinde gerçekleştirilen 5. Uluslararası Aşı Bilimi Kongresi’ne katılmak üzere Kayseri’de bulunan Bursa Uludağ Üniversitesi Veteriner Fakültesi Viroloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Kadir Yeşilbağ, kuduz hastalığının insanlık tarihindeki en eski zoonoz hastalıklardan biri olduğunu vurguladı. Kuduz hastalığına yakalanan bireylerin neredeyse tamamının hayatını kaybettiğine dikkat çeken Yeşilbağ, bu durumun aciliyetine değinerek, tedavi uygulamalarının mutlaka yapılması gerektiğini ifade etti.
Yeşilbağ, Türkiye’nin yüksek kuduz riski taşıyan ülkeler arasında yer aldığını belirterek, kuduzun çeşitli hayvan türleri tarafından taşındığını dile getirdi. Özellikle yarasalar, vahşi etçil hayvanlar, kedi ve köpeklerin bu grupta bulunduğunu anlattı. “Köpekler, kuduzun yayılmasında en kritik rolü üstleniyor. İnsanlarda görülen vakaların yüzde 99’dan fazlası, köpeklerle ilişkili. Ülkemizde yılda yaklaşık 450 bin kuduz riski taşıyan temas vakası ortaya çıkıyor, bu rakam her geçen yıl artış göstermektedir. Bunun temel sebeplerinden biri, insan ve hayvan temasının artmasıdır. Ayrıca, köpek popülasyonundaki artış da bu durumu etkilemektedir.”
Yerli Kuduz Aşısı Üretimi ve İhracatı
Yeşilbağ, Türkiye’de kuduz hastalığına yakalanan bireylere, dünya genelinde bilimsel olarak en güncel tedavi yöntemlerinin uygulandığını aktardı. Kuduz hastalığında kullanılacak aşının yerlileştirilmesinin önemine değinen Yeşilbağ, “Türkiye, kuduz aşısı üretmeye başlayan ilk ülkelerden biridir. Tarih boyunca bu alanda önemli adımlar atmış olmamıza rağmen, teknolojik gelişmelere ayak uydurulamadığı için aşı üretimi zamanla sekteye uğramıştır.” dedi.
Son dönemde özel sektör ve üniversitelerin işbirliğiyle, hayvanlar için kuduz aşısının geliştirilmesi ve üretimi üzerine araştırma ve geliştirme çalışmalarının yeniden başlatıldığını dile getiren Yeşilbağ, “Şu anda bu aşı yurt dışına ihraç ediliyor. Türkiye’de de lisanslama süreci için gerekli çalışmalar tamamlanma aşamasına gelmiştir.”
İnsana Yönelik Kuduz Aşısı Geliştirme Çalışmaları
Yeşilbağ, hayvanlarda kullanılmak üzere yılda yaklaşık 2 milyon doz kuduz aşısı, insanlarda ise 1,5 milyondan fazla kuduz aşısının ithal edildiğini belirtti. İnsana yönelik yerli kuduz aşısı ile ilgili çalışmaların devam ettiğini ifade eden Yeşilbağ, “Farklı özel sektör kuruluşları tarafından yürütülen projeler mevcut. Adıyaman’da insan sağlığına yönelik çalışmalar yapan bir özel sektör kuruluşu ile işbirliği yaparak yerli insan kuduz aşısının geliştirilmesi üzerine bir proje gerçekleştirdik. Projemiz şu anda tamamlanma aşamasına gelmiştir.”
Yeşilbağ, “Bu proje ile amaçladığımız, aşının araştırma ve geliştirme aşamalarını, yani preklinik aşamalarını başarılı bir şekilde gerçekleştirmekti. Mevcut insan kaynağımız ve altyapımızla bu hedefe ulaşabileceğimizi kanıtlamış bulunuyoruz. Şu anda preklinik aşamada ilerlemekteyiz.”
News
