KAPALI
NATO, Avrupa Birliği ve Türkiye arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi çağrısı, uluslararası güvenlik dinamiklerinde önemli bir yer edinmektedir. ABD Başkanı Donald Trump’ın Avrupa’nın güvenliğini sağlamayı bırakacağına dair sinyaller vermesi, Avrupa ülkelerini alternatif stratejiler arayışına yönlendirmektedir. NATO’nun en büyük ikinci ordusuna sahip olan Türkiye, bu bağlamda Avrupa için kritik bir rol oynamaktadır.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, AB liderlerine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile daha fazla etkileşim kurmaları yönünde özel bir çağrıda bulundu. Bu çağrı, Avrupa’nın güvenlik mimarisinde Türkiye’nin önemini bir kez daha gözler önüne sermektedir.
RUTTE’DEN DESTEK
Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, bu ay Londra’da, Avrupa’nın önde gelen ordularını barındıran ülkelerle bir toplantıya katılarak Ukrayna’ya destek ve daha geniş savunma konularını tartıştı. Bu toplantıdan önce, Rutte’nin AB liderleriyle düzenlediği özel bir yemekte Türkiye ile iş birliğini artırmanın önemine vurgu yaptığı bildirildi.
Rutte’nin bu mesajı, Avrupa’nın savunma kapasitesini genişletme planları çerçevesinde Türkiye ve diğer AB üyesi olmayan komşularıyla iş birliğini artırma çabalarıyla örtüşmektedir. AB ülkeleri, savunma harcamalarını hızla artırırken, bazı ülkeler, Norveç ve Birleşik Krallık gibi AB dışı ülkelerle ortaklık kurma fikrini öne çıkarmaktadır.
Rutte’nin sözcüsü olan eski Hollanda Başkanı Allison Hart, Erdoğan ile geçmişte sert tartışmalara girdiğini hatırlatarak yorum yapmayı reddetti. Ancak Rutte, Ocak ayında Avrupa Parlamentosu’nda yaptığı konuşmada, “AB dışı müttefikleri savunma sanayisi girişimlerine dahil etmek, Avrupa’nın güvenliği için hayati önem taşıyor” ifadelerini kullanmıştır.
KIBRIS EN BÜYÜK ENGEL
Türkiye’nin, Ukrayna işgaline yanıt olarak Moskova’ya yaptırım uygulamayan birkaç NATO üyesinden biri olması, Avrupa Birliği içinde tartışmalara yol açmaktadır. Yunanistan, Türkiye’nin yaptırımlara katılmamasını eleştirirken, Türkiye ise güçlü savunma sanayisinin AB’nin silahlanma girişimlerine önemli katkılar sağlayabileceğini savunmaktadır.
Türk yetkililer, Avrupa güvenliği konusunda daha geniş bir iş birliği için engelin Kıbrıs meselesi olduğunu belirtmektedir. Trump’ın göreve gelişi, Avrupa’da güvenlik politikalarına bakışı köklü bir şekilde değiştirmiştir. Financial Times’a konuşan bir diplomat, “Şu an en iyi eylem planını belirlemeye çalışıyoruz” şeklinde ifade etmiştir.
Fidan ise geçen hafta yaptığı açıklamada, “Bu süreç yeni bir Avrupa güvenlik yapısına yol açarsa, biz iş birliğine hazırız” ifadelerini kullanarak Türkiye’nin bu konudaki kararlılığını vurgulamıştır.