Suriye’de Yeni Bir Dönem: Heyet Tahrir el-Şam’ın Yükselişi
Suriye’de Esad rejimini devirerek Şam’ı ele geçiren Heyet Tahrir el-Şam (HTŞ) liderliğindeki koalisyon, örgüt lideri Ahmet Şaraa’nın, bilinen adıyla Muhammed El Colani’nin önderliğinde geçici bir hükümet kurma adımını attı. Türkiye ve birçok batılı ülke tarafından terör örgütü olarak tanınan HTŞ, zamanla dünya devletleri tarafından meşru bir hükümet olarak kabul edilmeye başlandı. Bu dönüşümle birlikte Türkiye ve Katar, Şam’da büyükelçilikler açarken, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, terörist olarak nitelendirdiği grupla resmi temaslara başladıklarını duyurdu.
ABD Resmi Temaslara Geçti
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Esad’ın devrilmesinin ardından Suriye’de yeni bir hükümet kurmak amacıyla HTŞ ile doğrudan temas kurduklarını açıkladı. HTŞ’yi terör örgütü olarak tanıyan ABD, ilk kez bu grupla resmi görüşmeler gerçekleştirdiğini kamuoyuna duyurdu. Türkiye ve Katar, Şam’daki konsolosluklarını yeniden açtıklarını bildirirken, Blinken, görüşmelerin öncelikli amacının 12 yıldır kayıp olan Amerikalı gazeteci Austin Tice’ın bulunması olduğunu belirtti.
Akabe’de Ürdün, Mısır, Lübnan, Irak ve Suudi Arabistan dışişleri bakanlarıyla ortak bir toplantı gerçekleştiren Blinken, gelecekteki Suriye hükümetini tanıma konusunda ortak ilkeler üzerinde uzlaşmaya varıldığını ifade etti. Blinken, düzenlediği basın toplantısında, “Geçiş süreci, Suriyelilerin liderliğinde olmalı ve kapsayıcı bir hükümet oluşturulmalıdır,” dedi. Ayrıca azınlıkların ve kadınların haklarının korunması gerektiğinin altını çizdi. Blinken, Suriye’nin terörist gruplar veya diğer tehdit unsurları için bir üs olarak kullanılmaması gerektiğini ve kimyasal silah stoklarının güvence altına alınarak imha edilmesi gerektiğini vurguladı. “Suriye halkına mesajımız şudur: Başarılı olmanızı istiyoruz ve bunu başarmanıza yardımcı olmaya hazırız,” dedi. Blinken, insani yardımın ihtiyaç sahiplerine ulaşması gerektiği ve devlet kurumlarının temel hizmetleri sağlaması gerektiğini ifade etti.
İngiltere Temkinli Yaklaşıyor
Suudi Arabistan’a yaptığı bir ziyarette İngiltere Başbakanı Keir Starmer, temkinli bir yaklaşım sergileyerek, “Hepimiz, tarihin başka dönemlerinde bir dönüm noktası olduğunu düşündüğümüz anları ve bu anların dünyayı nasıl kötü bir geleceğe götürebileceğini gördük. Bu anın farklı olduğundan emin olmalıyız,” şeklinde konuştu. Bu esnada Hükümetlerarası İlişkiler Bakanı Pat McFadden, İngiltere’nin HTŞ’yi terör listesinden çıkarmayı düşünebileceğini belirtti. Dışişleri Bakanı David Lammy, ülkenin HTŞ’yi gelecekteki eylemleriyle değerlendireceğini ve Londra’nın “onların kontrol ettikleri bölgelerdeki tüm sivillere nasıl davrandıklarını yakından izleyeceğini” ifade etti.
İngiltere’nin 2000 yılında imzalanan Terörizm Yasası, terörist olarak tanımlanan herhangi bir grupla iletişimi yasaklamaktadır.
Türkiye ve Katar’dan Destek
Türkiye ve Katar, Yeni Suriye hükümetini desteklemek amacıyla harekete geçti. Bu iki ülke, Esad’ın devrilmesinin ardından Şam’daki büyükelçiliklerini yeniden açtı. Milli İstihbarat Teşkilatı başkanı İbrahim Kalın, Şam’ı ziyaret ederek Emevi Camii’nde namaz kıldı. Kalın’ı Emevi Camii’ne götüren aracın sürücüsü, HTŞ lideri Şaraa’ydı. Ayrıca, Katarlı diplomatlar, 5 gün önce HTŞ ile resmi görüşmelere başladı. Körfez ülkesi, Şam’a yönelik başlatılan taarruz sırasında HTŞ ile resmi ilişkiler kuran ilk ülke oldu.
Rusya’nın Durumu ve Ukrayna’nın İnsani Yardım Çabaları
Suriye’de büyük askeri üsleri bulunan Rusya’nın da HTŞ ile doğrudan temas kurduğu, Rus Devlet haber ajansı Interfax tarafından doğrulandı. Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Bogdanov, Moskova’nın Suriye’deki askeri üslerini koruma hedefi doğrultusunda HTŞ ile iletişim kurduğunu belirtti. Bogdanov, temasların “yapıcı şekilde ilerlediğini” ve grubun düzeni sağlaması ile diplomatlar ve yabancı uyruklu kişilerin güvenliğini temin etme taahhütlerini yerine getirmesini umduklarını ifade etti. “Askeri üsler Suriye topraklarında, aynı yerlerinde duruyor,” dedi. Ancak Rusların bu üslerden çekildiğine dair görüntüler paylaşılmış, tam çekilmenin başlamadığı belirtilmiştir.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, hükümetine Beşar Esad’ın devrilmesinin ardından Suriye’ye uluslararası örgütler ve ortaklarla birlikte gıda yardımı sağlamak için mekanizmalar kurma talimatı verdi. Zelenski, “Ukrayna’dan Tahıl” insani yardım programı aracılığıyla Suriye’de bir gıda krizinin önlenmesine yardımcı olmaya hazır olduklarını belirtti. Suriye, Esad döneminde gıda ithalatını büyük ölçüde Rusya’dan yapıyordu, ancak Rus buğday sevkiyatları durdurulmuştu.
News
