Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Başkanı Erhan Çetinkaya, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) hesaplamalarında enflasyon sepetindeki madde fiyatlarının neden açıklanmadığı, diğer kuruluşlarca yayımlanan endeksler ile farklılıklar, fiyat artışlarına etki eden faktörler gibi konulara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Çetinkaya, TÜİK Toplantı Salonu’nda basın kuruluşlarının Ankara temsilcileri ve ekonomi haber müdürleriyle bir araya gelerek, enflasyon hesaplamalarına ve eleştirilere yönelik soruları yanıtladı.
Enflasyon İniş Sürecine Girdi
Haziran ayıyla enflasyonun iniş sürecine başladığını izlediklerini ifade eden Çetinkaya, enflasyon hesaplamalarına ilişkin tartışmaların devam edeceğini öngördüklerini, bu konunun algı yönlendirmesine açık olduğunu belirterek, doğru bilgiyi anlatmak için toplantıyı organize ettiklerini söyledi.
Madde Sepeti ve Enflasyon Hesaplamaları
Çetinkaya, TÜFE’nin, tüketim harcamalarına konu olan mal ve hizmetlere ait fiyatların genel düzeyinde zaman içerisinde meydana gelen değişimi ölçtüğünü ifade ederek, endeksin Türkiye hanehalkının ortalama harcama alışkanlıklarını temsil eden sabit bir mal ve hizmet sepetine dayandığını ve tüketicilerin karşılaştığı perakende fiyatlarındaki ortalama değişimi ölçtüğünü belirtti.
Madde Fiyatları ve Eleştiriler
Çetinkaya, madde fiyatlarının yayımlanmasını durdurmalarına ilişkin eleştirilere yanıt vererek, TÜFE’nin 600 binin üzerinde fiyatı derleyerek hesapladıklarını ve dünyada en erken enflasyon verilerini paylaşan ülkelerden biri olduklarını vurguladı. Ayrıca, madde sepetindeki fiyatların ağırlıklı ortalamaları alınarak toplulaştırıldığını ve enflasyon hesaplamalarında kullanıldığını açıkladı.
ENAG ve Diğer Kuruluşlarla Karşılaştırma
Çetinkaya, ENAG’ın yayımladığı enflasyon rakamlarının gerçeği yansıtmaktan uzak olduğuna dikkat çekerek, ENAG’ın metodoloji dokümanında hesaplamalarda geçerli olan yöntem ve uygulamalara ilişkin bilgilerin bulunmadığını belirtti. Ayrıca, TÜİK’in Eurostat standartlarına yüksek derecede uyumlu olarak hesaplama yaptığını ve diğer ülkelerde de benzer farklılıkların yaşandığını ifade etti.
Şirket Karlarının Enflasyona Etkisi
Çetinkaya, Türkiye’deki şirket karlarının enflasyonu yukarı taşıyan bir etkiye sahip olduğunu belirterek, şirketlerin enflasyonist ortamı kullanarak normalde alması gereken karlardan daha yüksek fahiş karlar elde ettiğini ifade etti. Ayrıca, ülkelerin resmi kurumlarının açıkladığı enflasyon ile algılanan enflasyon arasındaki farkın normal olduğunu ve Türkiye’nin diğer ülkelere kıyasla benzer oranları yakaladığını paylaştı.
News
