AZ BULUTLU
Türkiye, 85 milyonluk nüfusu ile bireysel kredi borcu olan vatandaş sayısında önemli bir artış yaşıyor. Ekim ayı itibarıyla bu sayı, yıllık 2.1 milyon kişi artarak toplam 41 milyon 376 bin kişiye ulaştı. Kişi başına düşen ortalama bireysel kredi borcu ise geçtiğimiz yıl 63 bin 675 liradan 88 bin 155 liraya yükseldi. Bu duruma ek olarak, Ekim ayında 216 bin kişi ilk kez kredi kartı, 168 bin kişi ilk defa kredili mevduat hesabı, ve 134 bin kişi ise ilk defa tüketici kredisi kullandı.
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi tarafından yayımlanan Ekim 2024 Aylık Bülteni’ne göre, toplam bireysel kredi borcu Ekim ayı itibarıyla yıllık %45.6 artışla 3.6 trilyon lira seviyesine ulaştı. Son bir yıl içinde bireysel kredi riski en fazla artış gösteren şehirler ise Konya (%67.4), Nevşehir (%61.9) ve Şırnak (%60.9) oldu. Raporda ayrıca, bireysel kredilerde takipteki krediler oranının yani ‘batık’ kredilerin oranının bir yılda %1.8’den %2.7’ye çıktığı belirtildi.
Borçların geri ödemelerinde en fazla zorluk yaşayan şehirler arasında ise %7.2 takipteki kredi oranı ile Diyarbakır, %6.5 ile Şanlıurfa ve %6 ile Mardin öne çıkıyor. Bireysel kredilerde dikkat çeken bir diğer büyüme alanı ise kredi kartları. Bireysel kredi kartı borcu olanların sayısı yıllık 2.2 milyon kişi artarak toplam 37.3 milyon kişiye ulaştı. Bu dönemde, kişi başına düşen ortalama kredi kartı borç miktarı ise 28 bin 289 liradan 44 bin 681 liraya yükseldi.
Bu şehirler, son 12 ayda bireysel kredi kartı bakiyesi en çok artan iller olarak dikkat çekiyor. 2023 Ekim’de 1 trilyon lira seviyesinde olan bireysel kredi kartı borç toplamı, Ekim 2024 itibarıyla 1 trilyon 710 milyar lira seviyesine yükseldi.
Bireysel kredilerin dağılımına baktığımızda, kredi kartlarının %47, ihtiyaç kredilerinin %27, konut kredilerinin %13, taşıt kredilerinin %2 ve kredili mevduat hesabının (KMH-ek hesap) %11 paya sahip olduğu gözlemleniyor. Ek hesaplarda da faiz oranlarına rağmen belirgin bir artış yaşandı. Kredili mevduat hesabı kullanan kişilerin sayısı, yıllık bazda 1.6 milyon kişi artarak 29.7 milyon kişiye ulaştı. Kişi başına düşen ortalama borç tutarı ise son bir yılda 5 bin 498 liradan 13 bin 62 liraya çıktı.
Toplam KMH borcu ise 12 ayda 154.7 milyar liradan 388.3 milyar lira seviyesine yükseldi. Kredili mevduat hesabı riski en hızlı büyüyen şehirler arasında ise %183.8 artışla Yalova, %178.4 artışla Muğla ve %173.8 artışla Artvin öne çıkıyor.