AÇIK
Türkiye, dijital pazarların daha adil ve rekabetçi bir yapıya kavuşmasını sağlamak amacıyla kapsamlı bir yasal çerçeve oluşturuyor. Bloomberg’e konuşan üst düzey yetkililere göre, hazırlanan düzenleme ile büyük teknoloji devlerinin uygulama mağazaları, arama motorları ve pazar yerlerindeki faaliyetleri yoğun bir denetim altına alınacak. Google, Apple, Meta ve Amazon gibi uluslararası teknoloji şirketlerinin yanı sıra, Trendyol, Sahibinden ve Yemeksepeti gibi yerel platformlar da bu yeni kuralların kapsamına girecek. Özellikle büyük platformların kendi hizmetlerini, rakiplerine kıyasla avantajlı bir şekilde öne çıkarmasının önüne geçilmesi hedefleniyor.
Rekabet Kurulu tarafından belirlenen kurallara aykırı hareket eden şirketlere, yıllık cirolarının %10’una kadar idari para cezası uygulanabileceği belirtiliyor.
Kullanıcı Verileri için Açık Rıza Şartı
Yeni düzenleme, kullanıcı verilerinin işlenmesi konusunda da önemli değişiklikler öngörüyor. Örneğin, Apple gibi kapalı sistemlerin üçüncü taraf uygulamaların dışarıdan yüklenmesine izin vermesi sağlanacak. Ayrıca, kullanıcı verilerinin yalnızca açık rıza ile işlenmesine izin verilecek ve bu verilerin ticari çıkarlar doğrultusunda sınırsızca kullanılmasının önüne geçilecek. Bunun yanı sıra, platformlarda faaliyet gösteren ticari işletmelere, platform üzerinden üretilen verilere ücretsiz ve anlık erişim hakkı tanınacak. Bu sayede, küçük işletmelerin büyük platformlarla daha eşit şartlarda rekabet etmesi teşvik edilecek.
Tekelleşmeye Karşı Yeni Önlemler
Teknoloji devleri, sundukları hizmetlere erişimi zorlaştırmayacak önlemler almakla yükümlü olacak. Kullanıcılar, platformlarda yer alan uygulamaları değiştirme ve üçüncü taraf hizmetlere geçiş yapma özgürlüğüne sahip olacaklar. Ayrıca, bir hizmeti kullanmak için başka bir hizmete kaydolma zorunluluğu da getirilemeyecek. Şirketler, ticari kullanıcılarına sundukları hizmetlerin kapsamı, performansı ve ücretlendirme koşulları hakkında şeffaf bilgi vermek zorunda olacaklar. Reklam verenlere ise fiyatlandırma ve ödeme süreçleriyle ilgili tam ve ücretsiz bilgilendirme yapılması gerekecek.
Cezalar Ağırlaşıyor
Rekabet kurallarına uymayan şirketler, yıllık cirolarının %10’una kadar para cezasına çarptırılabilecek. Eğer bir şirket, son beş yıl içinde en az iki kez aynı ihlali yaparsa, ceza oranı %20’ye kadar çıkabilecek. Avrupa Birliği (AB) yakın zamanda büyük teknoloji firmalarının pazar hakimiyetini sınırlamak amacıyla Dijital Pazarlar Yasası’nı kabul etti. Türkiye’de hazırlanmakta olan yeni düzenleme de bu yasa ile uyumlu olacak. Yetkililer, dijital ekonominin daha rekabetçi bir yapıya kavuşması için bu adımın kritik öneme sahip olduğunu vurguluyor.