PARÇALI BULUTLU
Temmuz ayında Türkiye’de enflasyon yeniden artış gösterirken, asgari ücrete ara zam yapılmaması kararı, milyonlarca çalışanı 2025 yılı Ocak ayını beklemeye mahkum etti. Ekonomistlerin büyük bir kısmı, aşırı kârların enflasyonu körükleyen en önemli etkenler arasında olduğunu belirtse de, hükümet düşük ücret politikalarını enflasyonla mücadele programının bir parçası olarak görmeye devam ediyor.
Sendikalar, bu zorlu süreçte acil zam talep etmesine rağmen, hükümetten herhangi bir adım gelmedi. Sonuç olarak, milyonlarca çalışan açlık sınırının altında maaşlara mahkûm edildi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Temmuz ayında aylık enflasyon %3,23, yıllık enflasyon ise %61,78 olarak kaydedildi. Yıllık gıda enflasyonu ise %58,9 seviyelerine ulaştı. 2023 yılının ilk yedi ayında toplam enflasyon %28,76 olarak ölçüldü.
TEMEL İHTİYAÇLARA BÜYÜK ZAM
Bu süre zarfında, Temmuz ve Ağustos aylarında elektrik ve doğalgaz fiyatlarına %38 oranında zam yapıldı. Ayrıca, büyükşehirlerde toplu taşıma ücretlerine de önemli artışlar geldi. Örneğin, Ankara’da toplu taşıma ücretleri %40, İstanbul’da ise %13 oranında zamlandı. Türk-İş’in gerçekleştirdiği araştırmalara göre, Temmuz ayında açlık sınırı 19.234 TL’ye, yoksulluk sınırı ise 62.652 TL’ye yükseldi. Bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 24.901 TL olarak hesaplandı.
ASGARİ ÜCRET VE AÇLIK SINIRI MAKASI AÇILIYOR
Açlık sınırının 2024 yılı Nisan ayında asgari ücreti geçtiği gözlemlenmişti. Herhangi bir ara zam yapılmadığı için bu yıl çalışanlar, tam 9 ay boyunca asgari ücretin altında çalışmak zorunda kalacak. Üstelik, her ay asgari ücret ile açlık sınırı arasındaki fark gitgide açılmaya devam ediyor. Araştırmalara göre, işçilerin yaklaşık %50’si asgari ücretin altında veya civarında (±%20) maaş almakta.
Son iki yılda enflasyonun hızla artmasının etkisiyle, 2022 yılının Temmuz ayında asgari ücrete %29,3 oranında bir ara zam yapılmış ve bu rakam 5.500 TL’ye yükseltilmişti. 2023 yılının Ocak ayında ise asgari ücret %54,5 artışla 8.506 TL olarak belirlenmiş, Temmuz ayında ise %34 oranında bir ara zam ile 11.402 TL seviyesine çıkartılmıştı. 2024 yılının Ocak ayında ise asgari ücret %49 artışla 17.002 TL’ye ulaşmıştı.