Türkiye’nin Tarım Sorunları ve İthalat Gerçeği
Üç tarafı denizlerle çevrili, dört mevsimin doyasıya yaşandığı, tarım ve hayvancılıkta büyük çeşitliliğe sahip olan Türkiye, son yıllarda çiftçilerin zor günler geçirmesine neden olan bir ekonomik tablo ile karşı karşıya kalmıştır. Etten süte, sütten bulgura, bulgurlardan nohuda kadar birçok ürün ithal edilmektedir. Bu durum, yerel çiftçilerin üretim yapma kabiliyetini ciddi anlamda zayıflatmıştır. Yüksek enflasyon ve artan ithalat, çiftçilerin üretim yapma isteğini köreltti. Ülkemizin toprak zenginliğine rağmen, ithal ürünlerin artışı, hem ekonomik dengeyi hem de tarımsal sürdürülebilirliği tehdit etmektedir.
CHP’li milletvekili Ömer Fethi Gürer, şeker pancarı ithalatının neden olduğu olumsuzlukları dile getirerek, Ticaret Bakanı Ömer Bolat’a sert eleştiriler yöneltmiştir. İkili arasında, Plan ve Bütçe Komisyonu’nda şeker pancarı ithalatı üzerine gerilimli bir diyalog yaşanmıştır. Gürer, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda Ticaret Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçe görüşmeleri sırasında Bakan Bolat’a şu soruyu sordu: “Son yıllarda şeker üretiminde herhangi bir açığımız olmamasına rağmen neden ithalata yöneldiniz? 2024 yılında şeker ithalatının yapılacağını da öğrenmek istiyorum.”
Bakan Bolat: “Bu yılın ilk 10 ayında 145 bin ton şeker ithalatı gerçekleştirilmiştir”
Gürer’in sorusunu yazılı olarak yanıtlayan Bakan Bolat, “Şeker ithalatında uluslararası taahhütlerimizin en üst seviyesi olan yüzde 135 seviyesinde gümrük vergisi uygulanmakta ve bu yolla şeker üreticilerimiz için etkin bir koruma sağlanmaktadır. Diğer taraftan, 2024 yılının ilk 10 aylık döneminde tamamı Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ihracata yönelik olmak üzere yaklaşık 145 bin ton (98 milyon dolar) şeker ithalatı gerçekleştirilmiştir.” bilgilerini aktardı.
Ömer Fethi Gürer, Bolat’ın açıklamalarına tepki göstererek, “Tarımda sorunlu yönetim anlayışı, şekerde de Türkiye’yi ithalatçı konuma taşıdı. Ülkemizde ortalama 23 milyon ton şeker pancarı yetiştirilmekte ve 2 milyon 800 bin ton şeker elde edilmektedir. Ülkemiz için şeker üretimi yeterli boyuttadır. Şeker pancarından melas, alkol, küspe ve maya gibi yan ürünler elde edildiği için stratejik olarak büyük bir önem arz etmektedir. Adalet ve Kalkınma Partisi iktidarları döneminde, farklı ürünlerde olduğu gibi şekerde de ithalatın artması dikkat çekicidir.”
FABRİKALAR ÖZELLEŞTİRİLDİ, İTHALAT ARTTI
Türkiye’nin şeker ithalatındaki artışa dair çarpıcı rakamlar sunan Gürer, “2021 yılında 5 bin 51 ton şeker ithalatı yapılırken, 2022 yılında bu rakam 602 bin 459 tona yükseldi ve toplamda 439 milyon 205 bin dolar yurt dışına ödendi. Bu süreçte şeker fabrikalarının özelleştirilmesi, şekerin karaborsaya düşmesine zemin hazırladı ve bazı kişiler buradan büyük kazançlar elde etti. Türkiye’de toplam 33 şeker fabrikasından 16’sı özelleştirildi, sadece 15’i kamuya ait kaldı. Kamuya ait fabrikalar şeker üretmeye devam etse de ithalatı durdurmak mümkün olmuyor.” ifadelerini kullandı.
ÇİFTÇİ DESTEKLENMELİ
Türk çiftçisinin ürettiği ürünlerin yurtdışına ihraç edilmesi gerektiğini vurgulayan Gürer, “Yabancı ülkelerde üretilen şekeri Türkiye’ye getirip, burada sanayicilerin eliyle işleyerek dışarıya ihraç etmek, Türk çiftçisine herhangi bir katkı sağlamamaktadır. Türkiye’ye ihracat gelirini artırıcı rakamlar olarak tarımın farklı ürünleri Dahilde İşleme Rejimi (DIR) kapsamında işlenip yurtdışına gönderilmelidir. Türk çiftçisi, bu ürünleri kendisi üretmelidir. Şeker pancarının üretim alanları 2010 yılında 3 milyon 287 bin dekar iken, bugün 2 milyon 954 bin dekara gerilemiştir. Bu gerilemenin önüne geçilmelidir. Türk çiftçisinin ürettiği ürünler, yurtdışına ihraç edilmeli ve şeker ithalatından vazgeçilmelidir. İthalat, Türkiye için kalıcı bir çözüm değil, tarım açısından sorun oluşturmaktadır.” şeklinde konuştu.
News
