ABD merkezli danışmanlık firması Mercer, 2023 yılına ait Küresel Emeklilik Endeksi raporunu kamuoyuna duyurdu. Bu rapor, 48 ülkenin emeklilik sistemlerini çeşitli kriterler ışığında karşılaştırmakta olup, bu yıl en iyi emeklilik sistemine sahip ülke yine Hollanda olarak belirlendi. Ülkemiz Türkiye ise, listede 45. sırada yer alarak oldukça düşük bir konumda bulundu.
Rapor, emeklilik sistemlerini yeterlilik, sürdürülebilirlik ve bütünlük alt endeksleri üzerinden değerlendirmekte ve ülkeler, bu kriterlere göre sıralanmaktadır.
TÜRKİYE EN DÜŞÜK NOT GRUBUNDA
Emeklilik sistemleri, A, B+, B, C+, C, D ve E olmak üzere toplamda 7 kategoriye ayrılmaktadır. Hollanda, A kategorisinde yer alırken, Türkiye D kategorisinde konumlandı. D kategorisi, “istenilen bazı özelliklere sahip olan ancak aynı zamanda ele alınması gereken ciddi zayıflıkları ve/veya eksiklikleri de bulunan; iyileştirmeler olmadan etkinliği ve sürdürülebilirliği şüpheli olan sistemleri” tanımlamaktadır.
Endeks değeri 80 puanın üzerinde olan ve sağlam bir emeklilik geliri sistemi oluşturan ülkeler A grubuna dahil edilirken, bu grupta Hollanda, İzlanda, Danimarka ve İsrail gibi ülkeler yer almaktadır. Özellikle Hollanda, 84,8 puanla dünyanın en iyi emeklilik sistemine sahip ülke unvanını korumaktadır. Diğer yandan, Türkiye, en düşük not grubu olan D kategorisinde yer almaktadır.
D kategorisi, “istenilen bazı özelliklere sahip olan ancak aynı zamanda ele alınması gereken ciddi zayıflıkları ve/veya eksiklikleri de bulunan; iyileştirmeler olmadan etkinliği ve sürdürülebilirliği şüpheli olan sistemleri” tanımlamaktadır. Bu kategoride yer alan diğer ülkeler arasında Güney Afrika, Filipinler, Arjantin ve Hindistan bulunmaktadır. Güney Afrika’nın emeklilik sistemi puanı 49,6 ile Türkiye’den daha yüksek bir değere sahiptir. Türkiye’nin emeklilik sistemi puanı ise 48,3 olarak kaydedilmiştir. Filipinler 45,8, Arjantin 45,5 ve Hindistan ise 44 puan almıştır.
‘EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞINI ARTIRIN’ TAVSİYESİ
Raporda, Türkiye’nin endeks değerinin her bir alt endeksteki küçük iyileşmeler sayesinde 2023’te 46,3’ten 2024’te 48,3’e yükseldiği belirtilmiştir. Bu bağlamda, Türk emeklilik sisteminin endeks değerinin artması amacıyla bazı önerilerde bulunulmuştur. Raporda, “en düşük emekli aylığını artırın” çağrısı yapılırken, emeklilik öncesinde bireysel emeklilik fonlarına erişimin sınırlandırılması da Türkiye’ye yönelik tavsiyeler arasında yer almaktadır.