KAPALI
Faiz oranlarındaki yükseliş, reel ücretlerdeki düşüş ve genel ekonomik yavaşlama, bankalar ve finansman şirketleri tarafından verilen kredilerin geri ödenmesinde ciddi sorunlara yol açtı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, bankaların ve finansman şirketlerinin tasfiye olunacak alacakları, 6 Temmuz-2 Ağustos tarihleri arasında 32 milyar TL’lik bir artışla 242,9 milyar TL’ye yükseldi. Bu, sadece dört haftada yüzde 11,8 oranında bir artışı ifade ediyor.
Son Dönemdeki Hızlı Artış
Bir önceki dört haftalık dönemde, yani 8 Haziran ile 5 Temmuz tarihleri arasında tasfiye olunacak alacaklardaki artış miktarsal olarak 4,9 milyar TL ve oransal olarak ise yüzde 2,3 seviyesindeydi. Yılbaşından bu yana geçen 31 haftada, bankaların ve finansman şirketlerinin tasfiye olunacak alacak hacmi 52,9 milyar TL artarken, bu artışın yüzde 60,5’i son dört haftada gerçekleşti. Geçen yılın aynı döneminde tasfiye olunacak alacak hacminde yalnızca 11,3 milyar TL’lik bir artış gözlemlenmişti. Son bir yılda tasfiye olunacak alacak hacmi, oransal olarak yüzde 43,6, miktarsal olarak ise 73,8 milyar TL artış gösterdi.
Kredi Kartı Borçlarında Dramatic Artış
Son dört haftada tasfiye olunacak kredilerde 32 milyar TL’lik artışın 5 milyar TL’lik kısmı bireysel kredi kartı borçlarından kaynaklandı. Son sekiz haftada bireysel kredi kartında tasfiye olunacak alacak tutarı 8,9 milyar TL artışla 37,2 milyar TL’ye yükseldi. Bu sekiz haftalık süre zarfında oransal artış yüzde 24 oldu. Yılbaşından bu yana bireysel kredi kartı borçlarında 21,9 milyar TL’lik bir artış kaydedildi ve son bir yıldaki artış oranı ise yüzde 264,7’ye ulaştı. Örneğin, 4 Ağustos 2023’te 10,2 milyar TL olan bireysel kredi kartında tasfiye olunacak alacak hacmi, bir yıl içinde neredeyse üç katına çıkmış durumda. Tüketici kredilerinde ise tasfiye olunacak alacak tutarı, son bir yılda oransal olarak yüzde 63,9, miktarsal olarak ise 16,3 milyar TL artışla 41,8 milyar TL’ye yükseldi. Ticari ve diğer kredilerde tasfiye olunacak alacak tutarı ise 30,6 milyar TL’lik artışla 164,1 milyar TL’ye ulaştı; bu artışın 16,3 milyar TL’si son dört haftada gerçekleşti.
Yasal Takipteki Birey Sayısındaki Artış
Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Risk Merkezi verilerine göre, bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe alınan kişi sayısı 2024 yılı Ocak-Haziran döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 69,7 oranında artarak 645 bine yükseldi. Aynı dönemde bireysel kredi borcundan yasal takibe intikal eden kişi sayısı ise yüzde 34,3 artışla 536 bin kişi oldu. Toplamda, bireysel kredi veya bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe intikal eden kişi sayısı yüzde 43 artarak 891 bin kişiye ulaştı. Temmuz ayında bu rakamda artışın hızlanması bekleniyor.
Bireysel kredi kartı borcundan dolayı yasal takibe alınan kişi sayısı, 2024 yılı Haziran ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 98,4 artarak 142 bin kişi oldu. Bu rakam, Aralık 2021 sonrasındaki 30 ayın en yüksek seviyesi olarak kaydedildi. Bireysel kredi borcundan dolayı yasal takibe intikal eden kişi sayısı ise Haziran ayında yıllık yüzde 75,7’lik artışla 67 bine ulaştı. 2024 yılı Haziran sonu itibarıyla bireysel kredi ve kredi kartı borcunu ödemeyen gerçek kişilerden borcu devam eden kişi sayısı 3 milyon 804 bin 248 olarak kayıtlara geçti.
Ayrıca, kredi kartında azami gecikme faizi şu anda aylık yüzde 4,55 seviyesinde bulunuyor.